M. A. Xujamberdiyev

33-masalaga javob. 
1. Mediastinal limfa tugunlarining kattalashgani, klinik belgilarning 
bo‘lmasligi sarkoidoz kasalligini eslatadi va u ko‘ks oralig‘i flyuorografiyasida aniqlanadi. Bu 
kasallikning o‘ziga xos belgisi shundan iboratki, o‘pka bronxlari, limfa bezlari simmetrpk 
ravishda kattalashib, keyinchalik fibrozli alveolitni keltirib chikaradi va nafas yetishmovchiligiga 

---

olib keladi. Sarkoidoz kasalligida o‘pkadan tashqari a’zolardagi limfa bezlari (periferik limfa 
bezlari, terida, bo‘g‘imlarda, jigarda) kattalashishi mumkin. Sarkoidozning morfologik substrati 
granuloma hisoblanib, limfa va epitelkoid hujayralardan iborat bo‘ladi. Kasallikning asosiy 
belgisi xujayra immunitetining kamayishidir.
2. Surunkali nospetsifik o‘pka kasalliklarida o‘pka va bronx chayindisida fibroz keltirib 
chiqaruvchi alveolitdagi suyuqlikdagiga nisbatan limfotsitlar ko‘p bo‘ladi. Fibroz keltirib 
chiqaruvchi alveolitda va nospetsifik o‘pka kasalliklarida alveola makrofaglari va neytrofillar 
ko‘p bo‘ladi. Sarkoidoz kasalligida T- hujayra immunitetlarining kamayishi yaatijasida 
tuberkulin sinamasi manfiy bo‘lishi sarkoidoz kasalligi tashxisining mezoni bo‘ladi. 
34-masalaga javob.
1. Kasallikning klinik manzaraskdagi o‘zgarishlar, kuchayib 
boruvchi nafas yetishmovchiligi, yurakda kasallik bo‘lmasligi va anamnezida o‘pka kasalligi 
borligi birlamchi (ideopatik) fibroz qoldiradigan alveolitga o‘xshaydi. Bu kasallikda alveolalarda 
nobakterial yallig‘lanish bo‘lib, alveolalararo devorda qo‘shuvchi to‘qima o‘sib qalinlashadi. 
Natijada alveola qon tomirlari berkshshb qoladi, o‘pkada gazlarning diffuziya jarayoni pasayadi 
va gkpoksemiya (havo yetishmovchiligi) ro‘y beradi. Obyektiv belgilaridan eng avvalo 
g‘ichirlaganga o‘xshash xirillashlar eshitiladi. Boshqa belgilar (isitmaning ko‘tarilishi, ozib 
ketish, ko‘karish va h.k.) kasallik og‘irlashganini ko‘rsatadi. 
2. Idiopatik fibrozli alveolitning asosiy belgilari quyidagilardan iborat: fibroz to‘qimalar 
hosil bo‘lishidan restriktiv nafas buziladi, nafas jarayonidagi o‘pkaning kengayish qobiliyati 
kamayadi. O‘pkada gazlarning diffuziyalanish qobiliyati pasayishidan qonda kislorod miqdori 
kamayib (gipoksemiya) ketadi. Bu kasallikda bronxlar o‘tkazuvchanligi va karbonat angidrid 
gazi hosil bo‘lishi buzilmagan bo‘ladi.