Toshkent moliya instituti ―bank ishi‖ kafedrasi

Mijoz kapitalini 
baholashda quyidagi ikkita mezonga e‘tibor beriladi: 

ustav fondining minimal darajasiga (aksioner kapitaliga) nisbatan 
qo‗yiladigan talabga mijoz kapitalining javob bera olishi, uning etarliligi 
va moliyaviy leveraj koeffitsientlari darajalari; 

kreditlanayotgan operatsiyaga o‗z kapitalini qo‗yish darajasi. Bu 
ko‗rsatkich bank bilan qarz oluvchi o‗rtasida riskning taqsimoti 
to‗g‗risida dalolat beradi. 
O‗z kapital qanchalik ko‗p qo‗yilsa, shunchalik qarz oluvchini kredit 
riski omillarini sinchkovlik bilan kuzatishga majbur etadi. 

---

«Bank ishi» fani. «Bank ishi» kafedrasi. TMI-2015. Tel:+(998)71 234-43-42, email: 
[e-mail]
Kreditning ta‘minlanganligi 
deganda qarz oluvchi aktivining qiymati va 
qarzni uzish bo‗yicha aniq ikkilamchi manbalar (garov, kafolat, sug‗urta 
kabilar)ning kredit shartnomasida o‗z aksini topganini tushunamiz. Agar aktiv 
qiymati va qarz majburiyatlarining nisbati qarz oluvchi bankrot bo‗lganligi 
to‗g‗risida xabar qilgan holda bank ssudasini uzish uchun ahamiyatli bo‗lsa, aniq 
ikkilamchi manbalarning sifati esa moliyaviy tanglik holatida mijozning o‗z 
majburiyatlarini bajarish kafolatini ta‘minlaydi. Garov sifati, kafolatning puxtaligi, 
sug‗urta ham bank mijozlari va pul oqimi kamayib ketganda, bank balansida 
likvidlik muammosi tug‗ilganda yoki kapitalning taqchilligi sezilgan hollarda o‗ta 
muhimdir. 
Kredit operatsiyasini bajarish chog‗idagi sharoitlarga
mamlakatdagi va 
uning mintaqalaridagi, shuningdek, tarmoqdagi iqtisodiy holat va siyosiy omillar 
kiradi. Bu sharoitlar bankning tashqi riski darajasini belgilaydi. Aynan shularga 
asoslanib pul oqimi, balansning likvidligi, kapitalning etarlilik darajasi, qarz 
oluvchining menejerlik mahorati kabilarga baho beriladi. 
Nihoyat, mijozning kreditga layoqatliligini belgilovchi so‗nggi mezoni, 
ya‘ni