O ' z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L i y V a o r t a m a X s u s t a ' L i m V a z I r L i g I r. X. Alimov, G. T. Yulchiyeva, O. Q. Rixsimboyev

204

---

Buxgalteriya hisobining dasturiy ta ’m inlanishiga bir qator dasturlar:
„Maslahatchi hisobchi", „Maslahatchi-plus". „FOLIO BuxMaster", „1С -
Buxgalteriya", „BuxSoft'', „Yuridik m a'lum otnom a" ni kiritish mumkin.
Axborotlarni to'ldirish huquqiy axborotlarni tarqatishning umumdavlat
tarmog'i bo'yicha bajariladi.
Buxgalteriya vazifalarini yechishni AAT lar asosida tashkil qilish: 
birlamchi buxgalteriya hujjatlarini tuzish paytidan boshlab yakuniy mo­
liyaviy hisobotni tuzish bilan yakunlanuvchi operatsiyalarning yig'indisidir.
Hozirgi bosqichda buxgalteriya vazifalarini axborot texnologiyasi asosida 
markazlashtirilgan holda ishlab chiqish asosiy rol o'ynaydi:
• foydalanuvchining ish joyida o'matilgan kompyuterlarni qo'llash, 
bu yerda vazifalami yechish hisobchi tomonidan bevosita uning ish joyida 
bajariladi;
• korxonaning turli xildagi bo'linmalari iqtisodiy vazifalarining 
integratsiyalangan holda ishlab chiqilishini ta’minlovchi mahalliy va ko'p 
bosqichli hisoblash tarmoqlarini shakllantirish;
• hisoblash texnikasida bajariladigan buxgalteriya hisoblari tarkibini 
ancha ko'paytirish;
• har xil hisoblash bo'linmalari uchun korxonaning yagona taqsim­
langan ma’lumotlar bazasini yaratish;
• birlam chi buxgalteriya hujjatlarini mashinada shakllantirish 
imkoniyatlari, bu qog'ozsiz texnologiyalarga o'tishni ta’minlaydi va huj- 
jatlarni yig'ish va ro'yxatga olish bo'yicha operatsiyalar mehnat talabligi 
darajasini kamaytiradi;
• buxgalteriya vazifalari majmualarini yechishni integratsiyalash;
• dialogli usulda amalga oshirish yo'li bilan axborot xizmati ko'rsatishni 
tashkil qilish imkoniyati.
Texnologik jarayonning barcha operatsiyalari ShK da bitta ish joyida va 
uning tuzilishiga ko'ra izchillik bilan bajariladi.
Axborot to'plamlarining har xil turlari hisob vazifalarini ishlab 
chiqishga asos bo'ladi.
Birinchi tur birlamchi hujjatlarni yig'ish va ro'yxatga olish bilan 
bog'liq. SHKdan foydalanishda ulami mashina bilan shakllantirish 
im koniyati paydo b o 'lad i, bu h ujjatlam ing yaratish jarayonini 
avtomatlashtiradi. Ammo SHKga qo'lda kiritilgan birlamchi hujjatlarni
1 1 . 1 . 2 . B u x g a lte r iy a hisobi a x b o r o t tizim ining
d a s t u r i y t a ’m inoti
205

---