Эргаш Ғозиев

I. Шахснинг биологик нуқсонлари: 
а) сезги органларининг камчиликлари; 
б) ўқишга салбий таъсир этувчи олий нерв фаолияти ва темперамент 
хусусиятларининг мавжудлиги; 
в) психопатологик ожизликлар. 
II. Шахснинг психик камолотидаги камчиликлар: 
а) ақлнинг бўш ўсганлиги;
б) ироданинг заифлиги; 
в) шахсда ҳиссиётнинг кам ривожлангани; 
г) зарур эҳтиёж ва билишга қизиқишлар мавжудмаслиги; 
д) ўсмирдаги интилиш билан имкониятларнинг номутаносиблиги.
 
III. Шахснинг тарбиясидаги нуқсонлар: 
а) ахлоқий хислатларида учрайдиган камчиликлар; 
б) ўсмирнинг ўқитувчи, синф жамоаси ва оила аъзолари билан 
мулоқотидаги заифликлар; 
в) меҳнат тарбиясидаги нуқсонлар;
г) бўш вақтни тақсимлашдаги хатолар.
IV. Шахснинг билим олиш фаолиятидаги камчиликлари: 
а) билимлар, махсус кўникмалар ва малакаларни эгаллашдаги 
узилишлар; 

---

158 
б)
 
таълим жараёнида ақлий меҳнат усуллари ва операцияларининг 
етишмаслиги. 
V. Мактаб таълими ва тарбиясидаги камчиликлар: 
а) таълим жараёнида билимлар ва хатти-ҳаракатларни адолатсиз 
баҳолаш, дарслик ва ўқув қўлланмаларига нисбатан англашилмовчиликлар, 
синфда қолдириш ва ҳоказолар; 
б) мактаб тарбиявий ишларидаги камчиликлар ўқитувчининг ўсмирга 
хайрихоҳ эмаслиги, ўқувчининг иккиланиши, ўқитувчилар ва ўқувчилар 
жамоасидаги нуқсонлар, педагогик қаровсизлик, ўз ўрнини топа олмаслик ва 
бошқалар. 
VI. Мактабдан ташқари муҳитдаги нуқсонлар: 
а)
 
оилада педагогик ва психологик билимларнингетишмаслиги; 
б) оиланинг бузилиши ва оилавий низолар;
в) ота-она ёки оила аъзоларининг шаҳвоний ҳаётга ва ичкиликка 
берилиши;
г) оила аъзолари ўртасида судланган одамнинг учраши; 
д) тенгқурларининг салбий ишларга (ҳақорат қилишга, ичишга, 
чекишга, қўли эгриликка) ўргатиши ва ҳоказо; 
е) маданий-маърифий, ишлаб чиқариш ва жамоатчиликнинг 
камчиликлари.