Tabiiy yuqori molekulyar birikmalar: uglevodlar, oqsillar va nuklein kislotalar

gomopolisaxaridlar deyiladi. Ularga kraxmal, selluloza va glikogen kiradi.

Agar

gidrolizlanganda

har

xil

monosaxaridlar

hosil

bo`lsa

bunday polisaxaridlar

geteropolisaxaridlar deyiladi. Ularga gemeselluloza va boshqalar kiradi.

Eng muhim polisaxaridlar kraxmal va selluloza (kletchatka)dir.

---

POLISAXARIDLAR

---

Oqsillar

---

Oqsillar – yuqori molekulyar, nihoyatda murakkab tarkibli va murakkab

bog`lanishli organik birikmalardir. Oqsillar ularning asosini α – aminokislotalarning

qoldiqlari tashkil qilgan, bir – birlari bilan CO – NH – gruppalari orqali peptid bog`lar

deb bog`lanadigan bog`lar bilan bog`langan polipeptid zanjirlaridan tuzilgan tabiiy

biopolimerlardir.

Oqsillarning tarkibida C (50 – 55%), H (6,5 –7,5%), O (20 – 24%), N (15 –

17,6%), S (0,3 – 2,4%), P (0,4 – 0,9%) larda bo`ladi.

Oqsillarda C, H, N, O bo`lishi aniq bo`lgan elementlardir. Aminokislotalar tarkibida

kamdan – kam Cu, Fe, Zn va boshqa metallar ham bo‟ladi.

Oqsillarning hosil bo`lishida tarkibi bo`yicha har xil bo`lgan 29 dan ortiq

aminokislotalar ishtirok etadi. Oqsillar tarkibiga kiradigan aminokislotalar quydagi

jadvalda keltirilgan.

---

---

---

Oqsillar 2 ta turga bo’linadi: Protein va proteid.