Lekciya 1 Tálimde xabar resursları. Tálimde xabar resursları hám olardıń klassifikaciyası, avtomatlastırılǵan xabar resurslarıı tálimde xabar resurslarınıń klassifikaciyası Reje

Rásmiylestiriw. 
Zamanagóy quramalı xabar resursları bir qatar ayrıqshalıqlar menen 
ajralıp turadı. Matematikalıq modeller eń ulıwma ayrıqshalıqlardı hám nızamlardı 
xarakteristikalaw ushın juwap beredi hám ámeldegi rásmiy usıllar tiykarında 
xarakteristikalap bolmaytuǵın máseleler hámiyshe bar. Xabar dereklerin rásmiy 
xarakteristikalawǵa tosqınlıq qılatuǵın tiykarǵı sebepler tómendegiler: 
1. Quramalı sistemalardıń jaǵdayı hám islewi tuwrısında xabar resurslarına kiritilgen 
maǵlıwmatlardıń tolıq emesligi hám isenimsizligi. 
2. Antropoentropiya 
3. Resurslardan paydalanıwdıń anıq anıqlanǵan maqsetleri diziminiń joq ekenligi. 
4. Shetten yamasa ishten qoyılǵan barlıq sheklewler diziminiń joq ekenligi. 
5. Hálsizlik, saykes emeslik 
6. Maǵlıwmat formatların tolıq uyqaslıǵınıń joq ekenligi. 
 
Saqlaw. 
Xabar resurslarınıń bar ekenligi texnologiyalar hám resursların saqlaw 
sistemasın rawajlandırıwdı talap etedi. Házirgi waqıtta xabar sistemalarınıń eki qıylı klassı 
bar. Saqlaw. Xabar resurslarınıń bar ekenligi texnologiyalar hám resursların saqlaw 
sistemasın rawajlandırıwdı talap etedi. Házirgi waqıtta xabar sistemalarıniń eki qıylı klassı 
bar. Xabardı qayta islewdiń bir klassı yamasa maǵlıwmatlar manipulyaciyası, basqası - 
olardı saqlaw ushın maǵlıwmatlar sistemaların shólkemlestiriw. Basqasha etip aytqanda, 
maǵlıwmatlar sisteması hám maǵlıwmatlardı qayta islew sisteması haqqında biliw kerek. 
Eki sistema da xabar bolıp tabıladı. 
Negizi, bul eki klass hár qanday 
IP
da bir-birin toldıradı. Tek bir funkciya tiykarǵı, 
ekinshisi járdemshi bolıwı múmkin. 
Basqarıw. 
Xabar resursları basqa kóplegen derekler sıyaqlı menejmentti talap etedi. Oqıw 
xabar resursların basqarıw xabardı basqarıw texnologiyaları yamasa arnawlı basqarıw 
texnologiyalarınan paydalanǵan halda ámelge asırıladı. Tálim xabar resursların 
basqarıwdıń konceptual modelin (KM) KM =  formasına 
iye bolǵan principler kompleksi retinde kórsetiw. Bul komplekstiń tiykarǵı principlerı 
tómendegilerden ibarat : Maqset anıqlıǵı - Tso, Modellestiriw - M, Waqtınshalıq 

---

muwapıqlastırıw - Vs, SSnıń strukturalıq jazıwmaları, Baylanıs jazıwmaları - CS, Ciklik 
qadaǵalaw - Tsu, Kóp qırlı. 
Qosımshalar - Mp, Cognition Control Ku. Hár bir princip menejmenttiń ayrıqsha 
tárepin sáwlelendiredi.