Faollashtirish omili sifatida


savodxonligidagi kamchilik va muammolar haqida batafsil nazariy ma‟lumotlar



Download 4,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet287/301
Sana30.05.2022
Hajmi4,95 Mb.
#620650
1   ...   283   284   285   286   287   288   289   290   ...   301
Bog'liq
22 4 fevral

savodxonligidagi kamchilik va muammolar haqida batafsil nazariy ma‟lumotlar 
bergan 
Kalit so‘zlar
: agrafiya, savodxonlik, yozma nutq, izchillik, ravonlik, harf, 
ofgografiya 
Insonning husnixatiga qarab uning ichki dunyosiga baho berilishi haqida juda 
ko‘p psixologik fikrlar mavjud. Lekin ana shu husnixat muammosi boshlang‘ich 
ta‘limning eng og‘riqli va o‘qituvchidan ko‘p kuch va tajriba ta‘lab qiladigan 
jarayondir. Ma‘lumki, nutq ikki xil bo‘lib, yozma va og‘zaki turlarga bo‘linadi. 
Yozma nutq o‘gzaki nutqqa qaraganda ma‘lum qonuniyatlarni talab etadi. 
O‘quvchilarning boshlang‘ich sinfda ona tili ta‘limi bo‘yicha egallaydigan bilim, 
ko‘nikma va malakalari, ularga qo‘yiladigan talablar davlat hujjati bo‘lgan o‘quv 
dasturida belgilab berilgan. Shuningdek, savod o‘rgatish dasturida ham savod 
o‘rgatish jarayoni va uning vazifalari aniq ko‘rsatilgan. Dasturga ko‘ra 1-sinfga 
kelgan bolalarning savodini chiqarish elementar o‘qish va yozishga o‘rga- 
tishdan boshlanadi.
Ssavod o‘rgatish dasturida bu jarayon uikki bosqichli etib belgilangan: 
1)
alifbogacha bo‘lgan tayyorlov davri
2)
alifbo davri.
―Alifbe‖ darsligiga asoslangan holda savod o‘rgarish o‘quv darslari 
o‘quvchilarni 4 oy davomida elementar o‘qishga, yozuv darslari esa 
yozishga o‘rgatilishi lozim. Demak, savod o‘rgatish darslarining asosiy 
maqsadi o‘quvchilarni o‘zbek tilidagi barcha tovushlar va harflar bilan 


www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 376 
tanishtirish, o‘qish va yozish ko‘nikmalarini shakllantirishdan iborat. Savod 
o‘rgatish vazifalari ham belgilab berilgan bo‘lib, ular quyidagilar: 
1.
 
Savod o‘rgatish jarayonida harflarning 4 xil: bosma, yozma, bosh va kichik 
shaklini va ularning ishlatilish o‘rnini o‘rgatish 
2.
 
O‘quvchilarni bo‘g‘inlab o‘qishga o‘rgatish 
3.
 
O‘qish va yozuv darslarida o‘quvchilarni to‘g‘ri, me‘yorida o‘qishga 
o‘rgatish 
4.
 
O‘quvchilarni so‘zlarni grafik va imloviy to‘g‘ri yozishga o‗rgatish. 
5.
 
O‘quvchilarni ongli o‘qishga o‗rgatish 
6.
 
O‘quvchilarning lug‘atini boyitish va bog‘lanishli nutqini o‗stirish, 
dunyoqarashini kengaytirish 
7.
 
O‘quvchilar shaxsida insoniy fazilatlarni tarkib toptirish. 
Savod o‘rgatish darslari harflarning 4 xil shakli asosida harflarning tovush 
ifodalashini,tovushlar harflar bilan ifodalanishini, tovushni tanish, uning to‘g‘ri 
talaffuzi, so‘zdagi o‘rnini aniqlashni, undosh va unli tovushlarni farqlashni, bo‘g‘inga 
bo‘lish, bo‘g‘inlar sonini aniqlash, bo‘g‘inni mo‘ljallab o‘qish bilimlarini berishi va 
ko‘nikmalarni shakllantirishi zarur. 
O‘quvchilarni o‘qishga o‘rgatishda bo‘g‘inning asos qilib olinishi o‘quvchilarga 
amaliy namunalar asosida o‘rgatiladi. Bo‘g‘inlab o‘qishga o‘rgatish uchun so‘zni 
bo‘g‘inga bo‘lish, bo‘g‘in chegarasini aniqlash mashqlari har bir darsda tadrijiy 
ravishda izchil o‘tkaziladi. O‘quvchilar savod o‘rgatish tayyorlov davridan so‘zlarni 
bo‘g‘inga bo‘lishni mashq qilib,alifbo davrida ham izchil davom ettirsalargina 
bo‘g‘inlab o‘qish ko‘nikmasini yaxshi egallaydilar. 
Savod o‘rgatish jarayoni o‘qish va yozuv darslarida o‘quvchilarni to‘g‘ri, 
me‘yorida o‘qishga o‘rgatish
 
uchun amaliyravishda jarangli va jarangsiz undoshlarni 
taqqoslash, talaffuzidagi farqlarni, so‘z ma‘nosini o‘zgartirib yuborishini 
anglashlarini, barcha tovushlarning yakka va so‘z tarkibidagi artikulatsiyasini o‘zlash 
tirishlarini ta‘minlovchi mashqlarni tashkil etish savod o‘rgatish darslarining 
vazifasiga kiradi. 



Download 4,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   283   284   285   286   287   288   289   290   ...   301




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish