Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

kutish nazariyasi
amerikalik psixolog V.Vrum tomonidan 
1964 yilda ishlab chiqilgan. Uning mohiyati - 
motivatsiya nafaqat ehtiyojni 
qondirishga, shuningdek maqsadga erishish uchun tanlangan xohishga ham 
bog`liq.
Kutish nazariyasida quyidagi omil asosiy o`rin tutadi. Kutilgan narsa 
qanchalik qoniqishga olib kelsa, shunchalik motivatsiya kuchli bo`ladi. Bu degan 
so`z - ehtiyoj tushunchasidan tashqari rahbar murakkab, qiyin ishga, astoydil 
ishlangan yaxshi ham to`lanadigan va rag`batlantiradigan vaziyatlarni yaratishi 
kerak. Kutish nazariyasining mohiyati ham shuni taqozo etadi.
 
Adolatlilik nazariyasiga
(J.Adams) binoan kishilar o`zlari erishgan rag`bat 
darajasini shu tizimda band bo`lgan boshqa kishilar erishgan rag`bat darajasi bilan 
qiyosiy taqqoslaydi: J.Adams fikricha, harajat tarkibida nafaqat xodimning mazkur 
ishni bajarishga sarflangan mehnati shu bilan birga uning shu korxonada ishlagan 
ish staji, malaka darajasi, yoshi, ijtimoiy mavqei kabilar ham inobatga olingan. 
Boshqariluvchi ko’nikmaning keng miqyosda sodir bo’lishi tufayli, ishtiyoq 
(motivatsiya) ning ahamiyati javobiy ko’nikmanikiga nisbatan murakkab shaklga 
ega. Javobiy ko’nikma singari, boshqariluvchi ko’nikma ham 
ichki
 
ishtiyoq
bilan 
birinchi guruh omillar
- 
“gigiyenik omillar”
deb ataladi. Agar ish 
joyi iflos bo`lsa, qorong`u, ko`rimsiz bo`lsa, bu mehnatga intilishni 
susaytiradi. Aksincha, ish joyi toza, ergonometrik nuqtasi nazardan 
benuqson bo`lsa, mehnatga aniq yo`naltirilgan motivlar paydo bo`ladi.
ikkinchi guruh omillar – mehnatga undovchi omillar.
Ya’ni, 
mas’uliyat, muvaffaqiyatga erishish, kelajakda karyera uchun 
imkoniyat yaratilishi, qilgan xizmatlarini tan olinishi. Bu yerda pul 
masalasi ham muhimdir. Ammo pulga intilish insonni butunlay 
egallab olsa, u ko`payishga moyillik tug`dirib, uni boshqalarga 
nisbatan buyukligini isbotlashga olib keladi. Natijada kishilardan va 
jamoadan ajrab qoladi.

---

338 
integratsiya bo’la oladi ya’ni kuchaytirguvchining bir o’zi ham samara bera oladi. 
Agar o’quvchi o’qish, kitob mutola qilishdan zavq olsa ya’ni o’qish kuchytiruvchi 
vazifasini o’tagan bo’lsa, biz uni o’qishni