Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

tafakkur, 
fikrlash
deb ataladi. 
Tafakkur 
- inson ongining bilish ob’ektlari hisoblanmish narsa va hodisalar 
o‘rtasida murakkab, har tomonlama aloqalarning bo‘lishini ta’minlovchi 
umumlashgan va mavxumlashgan aks ettirish shaklidir. Tafakkur muammolari uzoq 
1.
 
Kasbiy psixologiyada 
tafakkurning ijtimoiy 
mohiyati. 

---

261 
vaqtgacha o‘zining murakkabligi bilan psixologlar nazaridan chetda bo‘lgan, u 
asosan faylasuflar va mantiqshunoslar fikr yuritadigan masala hisoblangan. 
Bugungi kunda biz insonlar butun er yuzidagi o‘ta murakkab telefon 
tarmoqlariga qaraganda ancha murakkab tuzilishdan iborat bo‘lgan atiga uch funtli 
inson miyasini tadqiq eta oldik: chaqaloqlarning qobiliyatlaridan taajjubga tushdik; 
inson ongining vizual obrazlarni bir vaqtning o‘zida, parallel ishlov berish uchun 
guruhlab, keyin esa ulardan qayta yorqin rangli obrazlarni yaratuvchi millionlab 
nerv impulslariga taqsimlovchi sensor tizimini munosib baholay oldik; inson 
xotirasining umumiy ko‘rinishi bilan hajmining cheksizligini va biz tevarak-atrofdan 
olayotgan axborotlarga ongli hamda anglamagan holda osonlik va zudlik bilan 
ishlov berishimizga ishonch hosil qildik.
Shuning uchun insoniyat vakillari orasida fotoapparat, avtomobil va 
kompyuterni ixtiro qilgan, atomni parchalagan va genetik kodni kashf etgan, kosmik 
fazoni zabt etgan va okean tubiga sho‘ng‘iy olgan daholarning mavjudligi 
ajablanarli hol emas
.
168
 
121-rasm 
Analiz
 
- obyektning u yoki bu tomonlarini, elementlarini, xossalarini, 
bog’lanishlarini, munosabatlarini ajratib olib, o’rganilayotgan obyektni har xil 
komponentlarga (tarkibiy qismlarga) bo’lish demakdir. Analizning yordami bilan 
narsa va hodisalarning xususiyatlarini fikran yoki amaliy tahlil qilinadi. Tabiat va 
jamiyatdagi bilim hamda tajribalarni inson tomonidan o’zlashtirib olish analizdan 
boshlanadi. Ma’ruza va dars jarayonlarida tafakkurning analiz qilish operatsiyasi 
juda muhim rol o’ynaydi. Insonga savod o’rgatish bola nutqini analiz qilishdan 
boshlanadi. So’ng bu xolat matnni gaplarga, gaplarni so’zlarga, so’zlarni o’z 
navbatida bug’inlarga, fonemalarga, ularni esa tovushlarga bo’lish singari aqliy 
faoliyat bilan asta-sekin almashtiriladi. Bir butun narsani analiz qilish natijasida 
ajratilgan komponentlarni birlashtirish sintezdir.