Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

xotiraning samaradorligi
, uni o‘quv va mehnat 
faoliyati jarayonida oshirish katta ahamiyatga ega. CHunki ko‘pincha odamlar 
orasida ishchanrog‘i, o‘quvchi yoki talabalar orasida bilimlirog‘i ham bir qarashda 
xotirasining kuchi bilan boshqalardan ajralib turadi. Buyuk bobokalonimiz Amir 
Temurning xotirasi haqida afsonalar yuradi. Masalan, u o‘z qo‘l ostidagi beklarning 
nafaqat ismini, balki otasining ismlarini ham yoddan bilarkan, uchrashuvlarda 
bevosita nomini aytib murojaat qilarkan. Bu fazilat ham uning o‘z qo‘l ostidagilar 
orasida obro‘ining balandligiga ta’sir ko‘rsatgan. Amerikaning mashxur 
Prezidentlaridan Avraam Linkoln ham ana shunday fenomenal xotirani o‘z yaqinlari 
va ish yuzasidan u bilan bog‘liq bo‘lgan xodimlarga nisbatan namoyon etib, lol 
qoldirgan ekan. Demak, xotira tarbiyasi, uni kerakli yo‘sinda rivojlantirish - kerak 
bo‘lsa, shaxsiy obro‘ hamda ishdagi samara masalasi bilan bevosita bog‘liq ekan.
 
 
Idrok
- sezgilarga nisbatan murakkab va mazmundor psixik jarayon bo’lib 
hisoblanganligi sababli barcha ruhiy holatlar, hodisalar, xususiyatlar xossalar va 
inson ongining yaxlit mazmuni, egallangan bilimlar, tajribalar, ko’nikmalar bir 
davrning o’zida namoyon bo’ladi va aks ettirishda ishtirok etadi.
Psixologlarning fikricha, inson nimaniki idrok qilsa, uni 
figura va fonda
idrok qiladi. 
Figura 
- shunday narsaki, uni aniq anglash, ajratish, ko‘rish, eshitish va 
tuyish mumkin. 
Fon
esa aksincha, noaniqroq, umumiyroq narsa bo‘lib, aniq ob’ektni 
ajratishga yordam beradi. Masalan, gavjum bozorda ketayotgan taqdirda ham o‘z 
ismimizni birov aytib chaqirsa, darrov o‘sha tarafga qaraymiz. Ism - figura bo‘lsa, 
bozordagi shovqin - fon rolini o‘ynaydi. Boshqacha qilib aytganda, biz biror narsani 
idrok qilayotgan paytimizda uni albatta biror fondan ajratib olamiz. Masalan, gul 
bozorida aynan qip-qizil atirgul sizga yoqib qolib, o‘shani harid qilasiz, qolgan 
sekin esda qoldirib, tez unutish. 
sekin esda qoldirib, sekin unutish; 
tez esda qoldirib, tez unutish; 
tez esda qoldirib, sekin unutish; 
Esda olib qolish va unutish tezligiga ko‘ra xotiraning quyidagi tiplari 
mavjud: