Umurtqalilar zoologiyasi

Miya qutisining ensa bo‘limi katta ensa teshigini o ‘rab tu­ 
radigan bitta ensa suyagidan tashkil topgan. Lekin bu suyak 
to‘rtta mustaqil suyak (toq asosiy ensa suyak, ikkita yon ensa 
suyak va bitta ustki ensa suyak) ko'rinishida yuzaga kelib, hali 
yosh hayvonlarda bir-biriga chok bilan qo'shilgan bo'ladi. Ensa 
teshigining ikki yonida bittadan 
ensa bo'rtmasi 
bor. Bu orqali 
bosh skeleti birinchi umurtqaga harakatchan tarzda birikadi. 
Miya qutisining ostida, ensa suyagining oldida 
asosiy po­ 
nasimon suyak 
turadi, bu suyakning oldida esa ingichka 
old-
ponasimon suyak 
joylashgan. 
Asosiy ponasimon suyakdan yon tomonlarga chiqqan 
o'simtalar 
katta qanotlar, 
oldingi ponasimon suyakdan hosil 
bo'lgan yon o'simtalar 
kichik qanotlar 
deb yuritiladi. Bu 
o'simtalar ko'zlararo to'siqning pastki qismini tashkil etadi. 
Ko'z kosasining old tomonida kichkinagina
ko‘z yoshi suy­ 
agi 
bor. Ko'zlararo yupqa to'siqning ko'p qismini noto'g'ri 
shaklli plastinkalar ko'rinishidagi juft 
ko'z-ponasimon suyak 
bilan 
qanot-ponasimon suyaklar 
hosil qiladi. Ular old va 
asosiy ponasimon suyaklarning ustida turadi. Eshituv bo'limida 
markazdan suyaklangan juft 
tosh suyaklar 
bo'lib, bular asosiy 
ensa suyagining ikki yonidan joy olgan va pastki tomondan 
nog'ora suyaklar 
bilan qoplangan. Hidlov bo'limida, old- 
ponasimon suyakning oldida bitta 
panjara suyak 
bor. Bu 
suyak vertikal plastinka shaklida bo'lib, uning ikki yonidan 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi