Umurtqalilar zoologiyasi

hidlov chig‘anoqlari 
chiqadi. Ustki jag‘ suyaklari hosil qil­ 
gan tashqi devordan hidlov bo‘shliqlariga 
pastki 
yoki 
jag‘ 
chig'anoqlari 
kirib turadi. 
Qoplag'ich suyaklardan 
tepa, manglay 
va 
burun suyak­ 
lari 
miya qutisi qopqog‘ini hosil qiladi. Bundan tashqari, tepa 
suyaklar oralig‘ida sutemizuvchilarga xarakterli bo‘lgan toq 
tepaaro 
suyak joylashgan. Miya qutisining yon tomonlari esa 
juft
tangacha suyaklardan
hosil bo'lgan.
Yonoq o‘simtalari 
tagida pastki jag' birikadigan yuza bor. Yonoq o'simtasi uzun 
yonoq suyagining 
orqa qismiga old tomondan esa ustki jag‘ 
suyagining yonoq o ‘simtasiga birikadi. Bu suyaklardan hosil 
bo‘lgan yonoq yoyi ko‘z kosasini tashqi tomondan o‘rab turadi. 
Diapsid tipidagi bosh skeletida yonoq suyagi pastki chak­ ka 
yoyining, tangacha suyak esa yuqori chakka yoylarining 
elementidir. Shunday qilib, sutemizuvchilarda aralash chakka 
yoy bo‘lib, bunday tipda tuzilgan bosh skeleti
sinapsid 
tipiga 
mansub bo‘ladi. 
Tangacha suyakning ostida qoplag'ich 
nog'ora suyak 
ham 
bor. Bu suyak sutemizuvchilar uchungina xos bo'lib, u tashqi 
eshituv yo'lining suyak g'ilofi bilan o'rta quloqning tashqi 
devorini hosil qiladi. O'rta quloq bo'shlig'ida 3 ta eshituv 
suyakchalari: uzangi, sandon va bolg'acha mavjud ( 
1 1 1
-rasm). 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
1-yarim aylana kanallar, 2-chig‘anoq, 3-uzangi, 4-sandon, 5-bolg‘acha, 6-ovalsi- mon 
deraza, 7-nog‘ora pardasi, 8-tashqi quloq suprasi.