1-mavzu. Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish usullari

Takrorlash uchun savollar va topshiriqlar
1.Ishlab chiqarish omillari nimalardan iborat? 2.Kapital 
tushunchasiga ta’rif bering va uning tarkibiga nimalar kirishini tushuntirib 
bering. 3.Ishlab chiqarish jarayonining mazmunini va uning ikki tomonini tushuntiring. 4.Ishlab 
chiqarishning umumiy va pirovard natijalarini tushuntirib bering. 5.Yaratilgan mahsulotning natural va 
qiymat tarkibi nimalardan iborat? 6.Zaruriy va qoʻshimcha mahsulot nima, qoʻshimcha mahsulot 
normasi va massasi 
formulasini yozib tushuntiring. 7.Qoʻshilgan mehnat, qoʻshilgan kapital va qoʻshilgan mahsulot 
tushunchalarini izohlab 
bering. 8.Soʻnggi qoʻshilgan mehnat va kapital unumdorligining pasayib borish qonunining 
mohiyati nima va u hozirgi davrda amal qiladimi?
2-mavzu. ISHLAB CHIQARISH JARAYoNI VA UNING NATIJALARI
Reja
1. Ishlab chiqarish omillari va uning tarkibi.
2. Ishlab chiqarish jarayonining mazmuni.
3. Ishlab chiqarishning umumiy va pirovard natijalari.
4. Ishlab chiqarish imkoniyatlari va uning chegarasi.
5. Ishlab chiqarishning samaradorligi va uning koʻrsatkichlari.
1. Ishlab chiqarish omillari va uning tarkibi.
Ishlab chiqarish jarayonining mazmunini chuqur anglash uchun, eng avvalo, ishlab 
chiqarish omillari va ularning tarkibiy qismlari bilan tanishib chiqish maqsadga muvofiq 
hisoblanadi. 
Ishlab chiqarish jarayonida bevosita qoʻllaniluvchi barcha resurslar ishlab chiqarish 
omillari deyiladi. Iqtisodiyotning tizimi va shaklidan qat’iy nazar uchta omil: ishchi kuchi, 
mehnat qurollari va mehnat predmetlari boʻlishi shart. 
Ishchi kuchi deb insonning mehnat qilishga boʻlgan aqliy va jismoniy qobiliyatlarining 
yigʻindisiga aytiladi. 
Mehnat qurollari deb, inson uning yordamida tabiatga, mehnat predmetlariga ta’sir 
qiladigan vositalarga aytiladi. Bularga mashinalar, stanoklar, traktorlar, qurilmalar, uskunalar va 
boshqalarni misol keltirish mumkin. 
Mehnat predmetlari esa bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan 
narsalardir. Yer, suv, xomashyo va boshqa turli materiallar mehnat predmetining asosiy turlarini 
tashkil etadi. 
Mehnat qurollari va mehnat predmetlari birgalikda ishlab chiqarish vositalari deb 
yuritiladi.