5-Mavzu. Tashkilotlar va ularni boshqarish

Tashkilotni ichki muhiti 
Ta
shki
lot
m
aqsa
di
Ta
shki
li
y 
tuz
ilma
Topshi
ri
ql
ar
Te
xnol
ogi
ya
la
r 
O
da
m
la
r 
(m
ehna
t 
re
sur
sl
ar
) 

---

Ichki muhit deganda tashkilotning holat omillari tushuniladi. Tashkilotlar odamlar tomonidan 
yaratilgan tizimlar bo‘lib, ularning ichki omillari boshqaruv echimlarining natijalari hisoblanadi. 
Buni tashkilotning xo‘jalik organizmi, uning tuzilmasi deb tushunsa bo‘ladi.
Tashkilot, ta’rifi bo‘yicha, bu – odam guruhi, ular umumiy maqsadlarga egadirlar. 
Tashkilotni maqsadga erishish vositasi deb hisoblasak ham bo‘ladi, u jamoa orqali maqsadga 
erishishga imkon beradi. Tashkil etish – bu ma’lum bir tuzilmani tuzish degani, u qo‘yilgan 
maqsadga erishib va uni samaradorligiga vositachilik qiladi. Tashkilot bu maqsadga va rejalarini 
bajarish uchun ko‘pgina elementlar tuzimini tuzish kerak bo‘ladi.
 
Maqsadlar – bu mehnat jamoasi erishishga intiladigan ohirgi ahvol yoki istalgan 
natija.
Tashkilotda hech bo‘lmaganda bitta umumiy maqsad bo‘ladi, unga mehnat jamoasining barcha 
a’zolari erishishga harakat qiladilar. Tashkilotlar, bir necha o‘zaro bog‘langan maqsadlarga 
bo‘lgan tashkilotlar murakkab deyiladi. Rejalashtirilgan maqsadlar real va bajariladigan bo‘lishi 
kerak. Rejalashtirish jarayonida tashkilot boshqarmasi maqsadlarni ishlab chiwaradi va a’zolarga 
ma’lum qiladi. Bu jarayonda tashkilotning barcha a’zolari ishtirok etadi.
O‘zaro maqsadlarni belgilash kelishuvi tashkilot a’zolariga yordam beradi, har biri 
nimaga ishlailishini biladi.
 
Tashkilot tuzilmasi
– 
bu boshqaruv darajalarini va o‘zaro funktsional soxalarining 
mantiqiy munosabatlari, ular maqsadga oson yo‘l bilan erishish ko‘rinishida tuzilgan.