5-Mavzu. Tashkilotlar va ularni boshqarish

Tashkilot elementlari. Tashkilotlarning qisqacha
ta’rifi 
Tashkilotga a’zolar o‘rtasidagi harakatlar va resurslarni talab qilingan mahsulotga aylantirish 
degan ta’rifni bersak bo‘ladi. Menejmentni jalb etish va balansni ta’minlash vositasi deb 
hisoblasak bo‘ladi.
Hamma tashkilotlar bir-biridan har tomonlama farq qiladi (funksiya, ysyllar, boshqaruv 
tamoyillari va boshqalar bilan). Lekin ular umumiy ta’riflarga ham ega.
1.Resurslar. Har qanday tashkilotni maqsadi resurslar borligi va ishlatilishidan iborat va ular 
orqali taktik va strategic maqsadlarga erishiladi. Asosiy resurslar – bu odamlar (mehnat 
resurslari), asosiy va aylanma vositalar, texnoligiyalar va axborot.
Tashkilot ta’riflari 
Resurslar
Mehnat 
taqsimoti 
Tashqi 
muhitga 
bog‘liqligi 
Bo‘linmalar 
Vertikal
Gorizontal
Boshqaruv 
zarurligi

---

2.Ichki va tashqi muhitga bog‘liqlik. Bu tashkilotning muhim ta’riflaridan biridir. Hech qanday 
tashkilot alohida, tashqi o‘zgarishlarga e’tibor bermasdan, faoliyat yuritmaydi. Faoliyat tashqi 
muhitdagi o‘zgarishlar bilan bog‘liq. Ular tashkilot faoliyatiga ta’sir o‘tkazadilar.
Tashkilotning ichki va tashqi muhit omillarining farqlanishi: 
Tashkilotga tashqi muhit har xil ta’sir qilishi mumkin. Shuning uchun muhim omillarni qayd 
etishimiz va ularga javob bera olishimiz kerak. 
Tashkilot
Idoralar, hokimiyat
organlari 
Mutaxassis guruhlar 
Mol etkazib 
beruvchilar 
Tuman 
fuqarolari 
Banklar 
Kasaba 
uyushmalar 
Mijozlar
Ishchilar 
(ishga 
yollanganlar
) 
Mulk egalari
Raqiblar
Siyosat 
Texnologiyal
ar 
Jamoa 
Jamoaviy 
hayot 
normalari
Ish kuchi 
bozori 
Konyuktura