Gulyamov saidahror saidahmedovich raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari

Turli o‘qitish shakllarida raqamli chuqur bilimga egalikni shakllantirish 
O‘qitish shakli 
Raqamli tayyorgarlik 
darajasi 
IT ko‘nikmalari 
Doktorantura 
Tahliliy 
Axborot izlab topish, unga ulanish, tahlil qilish 
va umumlashtirish, mavjud tajribani qo‘llash 
uchun amaliy tavsiyalar ishlab chiqish qobiliyati 
MBA qayta 
tayyorlash 
Professional 
Axborot-kommunikatsiya tizimlarini 
rivojlantirish, faoliyat ko‘rsatishi va hizmatlar 
ko‘rsatish uchun talab qilingan 
ko‘nikmlar(zamonaviy dasturiy mahsulotlar bilan 
ishlash ko‘nikmalari, axborot arxitekturasini 
loyihalashtirish, boshqarish, hizmat ko‘rsatish, 
ekspluatatsiya qilish, dizayn yaratish, AKT 
sohasidagi ilmiy tadqiqotlar va ishlanmalar). 
Malaka oshirish 
Magistratura 
(notexnika 
mutaxassislari) 
Rivojlangan 
Rivojlanayotgan raqamli sharoitlarda, jumladan, 
dasturiy ta’minot, tahlil texnologiyalari va 
hisobot platformalarini yaxshi bilish qobiliyati. 
Raqamli texnologiyalarni amaliyotda qo‘llay 
olish qobiliyati. AKT qo‘llash etikasi sohasidagi 
bilim va ko‘nikmalar 
BakalavriatKolled
j 
Maktab
Bazaviy 
Raqamli savodxonlik tarkibiy qismlari – 
tarmoqqa ulanish, dasturlash va algoritmlash 
bazaviy ko‘nikmalari, individual yoki jamoaviy 
ishlarda kommunikatsiya ayirboshlash va 
raqamlimahsulotlar yaratish, 
kompyutertexnologiyalarini bilish, web-muhitdan 
foydalana olish.AKT vositalaridan foydalangan 
holda axborotni sharhlash va qayta taqdimot 
o‘tkazish 

---

78 
Aholi
Elementar 
Kompyuter savodxonligi. Raqamli muhitda 
interaktivhizmatlar olish uchun zarur bo‘lgan 
birlamchi foydalanuvchi ko‘nikmalari 
 
Mutaxassislar tayyorlash tizimliligi texnologik taraqqiyotning ilg‘or qismidan 
o‘rin olgan eng ilg‘or fenomenlarni o’rganishni o’z ichiga oladi, ya’ni, bugun bor 
narsalarga emas, kelajakda bo‘ladigan narsalarga o‘qitadigan hamda jahon 
iqtisodiyoti va jahon fan-texnika taraqqiyotining rivojlanish trendlarini hisobga 
olishni talab qiladi. Yangilangan ta’lim tizimi insoniyat qadam q’o’ya boshlagan 
rivojlanishning oltinchi texnologikt sikli, ya’ni, Industriya 4.0 bilan bog‘liq 
bo’lgan masala va muammolarni chuqur o’rganishi o’z tarkibiga qamrab olishi 
lozim. Bu xususiyat ta’lim tizimining modernizatsiyalash jarayoinida albatta 
hisobga olinishi lozim. Ta’limni aniq fanlar va san’atning kesishgan nuqtasidan 
o‘rin olgan yuqori texnologiyali kasblarga yo‘naltirish zarurati– ta’limga, jamoa 
bo‘lib ishlash va tadqiqotchilik sohasida chuqur bilimga egalik borasida yana bir 
da’vatdir. Rivojlanishningoltinchitexnologiktsiklifan va ta’limni tashkil qilishning 
tor tarmoq xarakterini bartaraf qilishni taqozo etadi. Shu munosabat bilan fanlararo 
kadrlar tayyorlash masalasi o‘ta dolzarb ahamiyatga ega bo‘ladi. 
Yangi ukladdagi tabiatmonand texnologiyalar yaratishkonvergensiya, 
gumunitar va tabiiy-ilmiy bilimlar sintezi bilan bog‘liq. Fanning rivojlanish 
mantiqi bizni tor ixtisoslashuvdan fanlararolik, so‘ngra fanlar uzralik va 
transfanlar, sinergetik samara va fanlarning bir-birining ichga kirib borishiga olib 
keladi. 
Ko‘rinib 
turibdiki, 
ushbu 
mantiqqa 
muvofiq, 
biz 
ta’lim 
metodologiyalarining boshqa sohasiga, chunonchi, ta’lim jarayonida mavjud 
bo‘lmagan bilimlar konvergensiyasi fundamental jarayonlari bilan bog‘liq ravishda 
boshqa sohaga tushib qolamiz. Transfanlar sinkretizmi: aynan «shu tushunishdan 
kelib chiqib, NBIKS-mutaxassislar tayyorlash dasturlari, jarayonlari va taomillarini 
ishlab chiqish zarur. Bunday yondashuvhodisalarda o‘zaro aloqalar topishga qodir 
bo‘lgan daraxtning ortidan o‘rmon ko‘ra oladigan, bilimlarni amaliyotda qo‘llay 
oladigan va o‘z harakatlari oqibatlarini ko‘ra oladigan to‘laqonli, har taraflama va 
ko‘p o‘lchamli mutaxassislar tarbiyalashga imkon beradi». Raqamli iqtisodiyotni 

---

79 
mamlakat miqyosida rivojlantirish va bu sohada kadrlar tayyorlash uchun quyidagi 
savollarga baholi qudrat javob berish kerak bo’ladi: 

Mamlakatimizdagi ta’lim hamjamiyati raqamli texnologiyalar bilan bog‘liq 
mutaxassislar ega bo‘lishi lozim bo‘lgan ko‘nikmalarga taxminan bo‘lsa ham 
tayyormi?

Ular ushbu sohada dars berishga layoqatlimi?

Qaysi institut va universitetlarda raqamli iqtisodiyot asoslarini o’qitish kerak? 

O’qituvchilar malakasini qaerda va qay tartibda amalga oshirilishilozim? 

Raqamli iqtisodiyot sohasida ta’lim dasturlari, ilmiy-uslumiy materiallar va 
o’quv qo’llanalarini kimlar, qachon va qaerda tayyorlaydilar hamda ular qanday 
moliyalashtiradialar? 
Ehtimol, Jahon banki taklif qilgan tasnif bu borada ma’lum bir ko’rsatma 
bo‘lib hizmat qila olar.«