Xirurgik kasalliklar

Differentsial diagnostika.
Gemorroyni to’g’ri ichak polipi, saratoni bilan, 
orqa teshik yorilishi bilan, to’g’ri ichak shilliq qavatining tushishi bilan farqlash 
lozim. Yo’g’on ichak saratoni bilan farqlash uchun irrigoskopiya va 
retoromanoskopiya o’tkaziladi. 
Davolash – 
konservativ davo, kam jarohat etkazib davolash (maloinvaziv), 
jarrohlik yo’li bilan davolashlarga bo’linadi. 
Konservativ davo 
to’g’ri ichak sohasida yallig’lanishni bartaraf qilishga, 
qon aylanishini yaxshilashga, ich kelishini muntazamlashtirishga qaratiladi. 

---

399 
Bunga ko’rsatma bo’lib, surunkali gemorroyning erta davri, og’riq sindromli 
o’tkir kechishi hisoblanadi. Umumiy va mahalliy davo choralari olib boriladi. 
Umumiy davo asosida parhezdan tashqari, qabziyatni oldini olish, flebotrop va 
og’riq qoldiruvchi vositalar yotadi. Maxalliy davo og’riqni, trombozni, 
yallig’lanishni va qon ketishini oldini olishga qaratilgan. Bunda og’riq 
qoldiruvchi, burishtiruvchi, yaraga qarshi vositalar, mikrohuqnalar va o’tiruvchi 
vannachalar qo’llaniladi.
 
Kam jarohat etkazib davolash (maloinvaziv)
usullariga skleroterapiya 
usuli kirib, bunda turli xil sklerozlovchi dori vositalari ishlatiladi. Jumladan 
etoksisklerol, fibroveyn, trombovarning eritmalari. Bu vositalar gemorroidal 
tugunlar ichiga yuborilib, uning trombozi, yallig’lanish bosqichisiz uning 
obliteratsiyasiga erishilinadi (86-rasm). Bir vaqtning o’zida 2 tadan ortiq 
tugunga dori vositasini yuborish tavsiya etilmaydi, chunki og’riq kuchli bo’lishi 
mumkin. 12-14 kundan kam bo’lmagan muddatda davo yana qaytarilishi 
mumkin. Bu usul kasallikning I-II bosqichlarida 71-85% gacha yaxshi natija 
beradi. Kechki bosqichlarida esa 26-42%, qoniqarsiz natija III-IV bosqichlarida 
31-62% ni tashkil etadi.
Bu usulga qarshi ko’rsatma bo’lib turli yuqumli kasalliklar, anus atrofi 
yallig’lanish mavjud bo’lishi hisoblanadi. 
Yana bir kam jarohat etkazib davolash usuliga tugunchalarga lateks 
halqachalarini qo’yishdir. Halqachalar tugun oyoqchasiga o’rnatiladi va ma’lum 
bir vaqt o’tgach, tugunlar nekrozi va ularning uzilib tushishiga erishiladi. 
Bu usul jarrohlik usuliga nisbatan kam radikalizmga ega va ko’p retsidiv 
beradi. Shuning uchun bu usul yuqori operatsion havfi bo’lgan va hamroh og’ir 
kasalliklari mavjud bemorlarda qo’llaniladi.

---

400 
86-rasm. Skleroterapiya. 
Lateks halqachali tugunlarni bog’lash usuliga raqobatlashuvchi usullardan 
biri bu – ultratovush dopplerometriya nazorati ostida bajariladigan gemorroidal 
tugunlarni bog’lashdir. Bu usul gemorroyning II-III bosqichlarida qo’llaniladi. 
Ushbu yangi usul shilliq ostida joylashgan yuqori gemorroidal arteriya terminal 
tarmoqlarini joylashishini va sonini aniq topishga, ularni to’liq bartaraf etishga 
erishtiradi. 
Bundan tashqari kam jarohatli usullarga infraqizil fotokoagulyatsiya, 
kriodstruktsiya, monopolyar va bipolyar koagulyatsiya, lazerli koagulyatsiyani 
kiritiladi.