Кўчмас мулк иқтисодиёти

Ипотека кредитлашнинг иштирокчилари
. 
Узоқ муддатли уй-жой ипотека кредити бозорининг асосий иштирокчиларини кўриб 
чиқамиз.
Гаровга қўювчи 
(қарз олувчи)– қарзини таъминлаш учун кўчмас мулкини гаровга 
тақдим этган жисмоний ёки юридик шахслар. Уларга қатор талаблар қўйилади: 
ишончлилик ва тўловга қодирлик, кўчмас мулкни гаров учун ўз ихтиёри билан тақдим 
этиш, бўнак тўловларини киритишга қодирлик.
Ипотека кредиторлари 
(гаровга пул берувчилар) 
–
кўчмас мулк гарови остида 
кредит берувчи юридик шахслар.Буларга гаровга қўювчи улар билан ипотека кредитини 
тақдим этиш ҳақидаги шартномани тузувчи банклар, фондлар ва бошқа кредит 
муассасалари киради. Ипотека кредиторлари ипотека кредитларига шартноманинг бутун 
муддати давомида хизмат кўрсатадилар.
Кредиторнинг асосий вазифалари қуйидагилар: кредитлаш шартлари ва талабларига 
мувофиқ қарздорнинг тўловга ва кредитга қобиллигини баҳолаш асосида ипотека 
136
ЎзР «Ипотека ҳақида»ги қонуни 31-модда 
137
ЎзР «Ипотека ҳақида»ги қонуни 22-модда 
138
ЎзР «Ипотека ҳақида»ги қонуни 4-боб 

---

261 
кредитини тақдим этиш; кредит шартномасини ва ипотека ҳақидаги шартномани 
расмийлаштириш; ипотека кредитларига хизмат кўрсатиш.
Ипотека банклари – 
кўчмас мулк гарови остида узоқ муддатли кредит беришга 
ихтисослашган муассасалар. Бундай банклар фақатгина уй-жой қурилиши учун эмас, 
балки, ишлаб чиқариш қурилиши учун ҳам ссудалар беради. Бу схеманинг ўз афзаллик ва 
камчилик томонлари мавжуд (18.7-расм). Умуман олганда, ипотека банклари орқали 
турар-жойни кредитлаш 18.8-расмда кўрсатилган схема бўйича амалга оширилади. 
 
 
 
 
18.7-расм. Банклар учун ипотека кредитининг афзалликлари ҳамда