Gafurov adaxam anvarovich

 
Zamonaviy tasnifi quydagicha: 
1. Yuqori siydik yo‗llarining qandaydir anomaliyasi natijasida 
Rivojlanuvchi 
birlamchi yoki tug‗ma gidronefroz
. 
2. Qandaydir kasallikning asorati sifatida rivojlanuvchi 
ikkilamchi 
Yoki orttirilgan gidronefroz. 
gidronefroz tasnifini tuzishda ayrim kiynchiliklar mavjuddir. Eng avvalo 
kasallikning kupgina klinik belgilariga asoslanib uning shaklini aniqlash juda xam 
murakkab gidronefrozning asosiy belgilari- ogrik, gematuriya, buyrakningn 
kattalanishi buning etiologiyasi nima degan savolga javob bermaydi, 
urodinamikaning buzilishi darajasini kursatmaydi. Undan tashqari nefronning 
funktsiyasini axolini va buyrakdagi morfologik uzgarishlar darajasini kursatmaydi. 
xozirgi vaqtlarda shu aniqlanganki, buyrakdan siydik ajratish bilan, uning 
jom orqali evakuatsiya kilinishi urtasida tugma nukson tufayli tuskinlik bulishiga 
karamay, buyrakda gidronefroz chakirilmaydi. Bunga sabab buyrak kompensator 
faoliyatidir. Gidronefroz chakirilishi uchun infektsiyaning kushilishi katta 
axamiyatga egadir. Gidronefrozning v.s. Karpenko tomonidan tavsiya kilingan 
(1980) klinik- funktsional tasnifi yukorida kursatilgan sxemalardan kamchilikni 
yukotgan, xolda bulib, uni kupchilik klinitsistlar kullab- kuvvatlaydilar. Bu 
tasnifga asoslanib, gidronefroz 4 bosqichgaga bulinadi. 
1.boshlangich bosqich. 
Infektsiya bulmagan takdirda, jom va kosachalar 
segmentida giperkineziya xolati, buyrak faoliyati buzilmagan. Buyrak soxasida 
doimiy suslashgan ogrik, yoki tutib ogriydigan xolat. Ekskretor urografiyada 
kontrast moddalari buyrakda 3-5 dakikadan keyin paydo buladi. Kosachlaar uch 
kanotli barkka uxshagan, jom kattalashgan. Buyrak tupchalarida filg‘tratsiya 
xamda buyrak orqali kon okish jarayoni bir oz suslashgan.
biroq shuni tahkidlash 
lozimki, bolaning yoshi qancha kichik bo‗lsa, buyrak jomining buyrak ichida 

---

85 
joylashgan hollari ham shunchalik ko‗p uchraydi. Demak, kattalardan farqli 
o‗laroq, bolalarda gidronefrozning birinchi bosqichida buyrak jomi emas, balki 
uning kosachalari kengayadi. Uch yoshgacha bo‗lgan bolalar qaerida og‗riq 
bo‗layotganini ayta olmaydi. Ko‗pincha esa buyrak ichidagi bosim muntazam 
ravishda oshib turganligi uchun, buyrak shu holatga adaptatsiyalanadi, ya‗ni 
moslashadi. Bunda og‗riq bo‗lmaydi. Shuning uchun yosh bolalarda og‗riq belgisi 
katga ahamiyatga ega emas.