Gafurov adaxam anvarovich



Download 3,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/117
Sana23.04.2022
Hajmi3,99 Mb.
#576201
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   117
Bog'liq
fayl 1498 20210818 (1)




O‗ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‗RTA MAXSUS TA‗LIM 
VAZIRLIGI, 
 O‗ZBEKISTON RESPUBLIKASI SOG‗LIQNI SAQLASH VAZIRLIGI 
TIBBIY TA‗LIMNI RIVOJLANTIRISH MARKAZI
ANDIJON DAVLAT TIBBIYОT INSTITUTI 
 
GAFUROV ADAXAM ANVAROVICH
 
 
 
 
 
 
―BOLALAR JARROHLIGI‖ 
fanidan
 
BOLALARDA SIYDIK CHIQARUV YO‗LLARI TUG‗MA 
RIVOJLANISH NUQSONLARI 
O‗quv qo‗llanma 
 
 
 
Pediatriya ishi – 5510200 
Ta‗lim yo‗nalishi uchun 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Andijon 2020 yil 



 
 
Tuzuvchilar: 
 
 
 
 
A.A.Gafurov 
- Andijon Davlat Tibbiyot Instituti Bolalar Jarrohligi 
Kafedrasi professori T.F.D.
Taqrizchilar: 
 
O.T.Ollobergenov 
Toshkent pediatriya tibbiyot instituti fakulg‘tativ 
bolalar jarrohligi kafedrasi dotsent, t.f.d. 
N.A. Akbarov 
Andijon davlat tibbiyot instituti bolalar jarrohligi 
kafedrasi dotsenti.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



S
O‗Z BOSHI
Ushbu o‗quv qo‗llanma tibbiyot institutimizning pediatriya ishi yo‗nalishi 
talabalari, klinik ordinatorlar, magistrlar uchun mo‗ljallangan. 
Bu o‗kuv qo‗llanma yozilishida jaxon xamjaiyati olimlari tomonidan 
yozilgan darsliklar, turili xil monografiyalar,asos qilib olingan va o‗zbekiston 
sharoitida ko‗plab uchrab turadigan bolalar urologik kasalliklari bilan to‗ldirilgan 
va tajribaviy dalillar bilan boyitilgan. Ushbu o‗quv qo‗llanma bolalar urologiyasiga 
oid bo‗lgan barcha tug‗m xirurgik kasalliklarini o‗zida mujassamlashtiradi. 
So‗nggi yillarda bolalar urologiyasining rivojlanishi, unga zamonaviy 
endourologiyani kirib kelishi keng ko‗lamda urologik kasalliklarni bolalarda 
tashxisni erta qo‗yishga, o‗z vaqtida davolashni va urologik xastaliklarni og‗ir 
asoratlarini oldini olib, sog‗lom avlodni vujudga keltirish samarali ortmoqda. 
O‗quv qo‗llanmada respublikamizdagi eng ko‗zga ko‗ringan bolalar 
xirurglari, urologlari tomonidan kiritilgan taklif va mulohazalarni hisobga olib 
kasalliklar kengaytirildi va yangi mahlumotlar bilan boyitildi. Ushbu qo‗llanma 
tibbiyot institutlari talabalariga, bolalar xirurglari, urologlari, pediatrlarga o‗quv 
qo‗llanmasi bo‗lib xizmat qiladi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 



BOLA ORGANIZMINING ANATOM-FIZIOLOGIK 
XUSUSIYATLARI 
Har bir sohadagi bolalar shifokori (pediatr, bolalar jarrohi-urologi, bolalar 
asab kasalliklari shifokori va b.q.) O‗z ish faoliyatida o‗sib borayotgan yosh 
organizmning o‗ziga xos anatomo-fiziologik xususiyatlarini inobatga olmog‗i 
lozim. 
Inson tug‗ilganidan to 14—18 yoshgacha ma‗lum bir o‗ziga xos anatomo-
fiziologik o‗zgarishlarni bosib o‗tadi. Ayniqsa bunday anatomo-fiziologik 
xususiyatlar yangi tug‗ilgan chaqaloqlar va ko‗krak yoshidagi bolalarda yaqqol 
namoyon bo‗ladi. Shu bilan birga bu xususiyatlar bola ulg‗aygunicha ozmi-ko‗pmi 
shunday, yoshiga mos xususiyatlar bilan farq qilib turadi.shuning uchun xam bola 
organizmini katta inson organizmini kichraytirilgan ko‗rinishi emas balki aloxida 
organizm tuzilishida o‗rganish maqsadga muofiqdir. 
Chaqaloklarda va yosh bolalarda bel sohasining qavatlari yupqa bo‗ladi, 
chunki ularda teri osti yog‗ kletchatkasi yaxshi taraqqiy etmagan. 
Chaqaloqlarda bel sohasining terisi nisbatan qalin, zich hamda harakatchan 
(ayniqsa medial qismida) bo‗ladi. Teri osti yog‗ kletchatkasi yupqa (2—3 mm) 
rivojlangan bo‗ladi. 
Bolalarda bel sohasi muskullari yaxshi taraqqiy etmagandir. 
Yosh bolalarda qorin parda orti yog‗ kletchatkasi taraqqiy etmagan, bu esa 
shu soha ahzolarining harakatchanligidandir (buyrak, siydik yo‗llari).
Chaqaloqlarda buyraklarning rivojlanishi hali tugallanmagan bo‗lib, bir 
yoshga to‗lguncha uning kontsentratsion faoliyati juda past bo‗ladi. Shuning uchun 
ham kichik yoshdagi bola buyraklari doimo va uzluksiz ishlab turishi kerak, chunki 
ularda suv almashinuvi tezlashgan bo‗lib, bu esa ularda tezlik bilan 
gipergidratatsiya yoki suvsizlanish holatlarini paydo qiladi.
uch yashar bola 
buyragining o‗lchami nisbatan kattaroq bo‗lib, bo‗lak-bo‗lak ko‗rinishga ega. 
Odatda buyrak bu yoshda pastroq joylashadi. 
Bola ulg‗ayib borishi bilan buyrak 
tuzilishi va topografiyasi ham o‗zgarib boradi. Ahzo 1 yoshda 2 barobar 
kattalashadi. 
Qorin parda orti bo‗shlig‗ida qorin aortasi va pastki kavak vena juda ham 



bo‗sh qo‗shimcha to‗qima bilan o‗ralganligi sababli yaxshi fiksatsiya qilinmagan, 
shuning uchun ular harakatchandir. Venalari ingichka to‗r, qopqa vena yuqori
pastki kovak venalar bilan anastomozlar hosil qiladi. Lekin bolalarning yoshi 
kattalashib borgan sayin yog kletchatkasi ortib, venalar esa kengayib boradi. 
Bolalarning qorin parda orti sohasi i qavat yog‗ kletchatkasining limfa tomirlari, 
yog‗ limfa tomirlari bilan uzviy bog‗liqdir.shuning uchun shu soha flegmonalari 
yog‗ sohasi yiringli jarayonlariningasorati hisoblanadi.

Download 3,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   117




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish