Bosim o'lchash asboblari va turlari Reja

Bosim o'lchash asboblari va turlari

Reja

1 Asosiy tushunchalar va tasnifi

2 Suyuqlikli bosim o'lchash asboblari
3 Deformatsion bosim o'lchash asboblari
4 Yuk porshenli asboblar
Asosiy tushunchalar va tasnifi

Tekis sirtga normal ta'sir ko'rsatuvchi ravon taqsimlangan kuch bosim deyiladi.

(1). P=F/S

bu erda: S-tekislik yuza; F-teng ta'sir kiluvchi bosim kuchi. Bosim Xalqaro birliklar sistemasida Pa bilan o'lchanadi. Undan tashqari bosim o'lchashda (n/m), kPa, MPa, KGk/sm², bar, kgk/m² (mm.suv.ust), mm.sim.ust. kabi birliklardan keng foydalaniladi.

O'lchashda absolyut ortiqcha atmosfera va vakuum bosim mavjud. Absolyut bosim - modda holatining parametri bo'lib, atmosfera va ortiqcha bosimlar yig'indisidan iborat.
Atmosfera bosimi - er atmosferasidagi xavo ustunining bosimi, uning qiymati barometrlar bilan o'lchanadi, shuning uchun bu bosim ko'pincha barometrik bosim ham deb ataladi.
Bosim o'lchaydigan asboblar ishlash prinsipiga ko'ra suyuqlikli, deformatsion (prujinali), yuk-porshenli, elektr, ionizatsion va issiqlik turlariga bo'linadi.
O'lchanayotgan kattalikning turiga ko'ra bosim o'lchaydigan asboblar quyidagilardan iborat:
Manometr-mutloq va ortiqcha bosimni o'lchaydigan asbob, Barometr - atmosferada havoning barometrik bosimini o'lchash uchun ishlatiladigan asbob.
Vakkumetr-siyraklanishni o'lchash uchun ishlatiladigan asbob. Manovakuummetr ortiqcha bosim va vakkumni o'lchaydigan asbob.
Naporomer (mikromanometr) - kichik miqdordagi ortiqcha bosimni o'lchaydigan asbob.
Tyagomer-kichik miqdordagi siyraklanishlarni o'lchaydigan asbob.
Tyagonaporomer - kichik qiymatli bosim va siyraklanishlarni o'lchash uchun ishlatiladigan asbob.
Differensial manometrlar - ikki bosim ayirmasini o'lchaydigan asbob.
Ishlash prinsipi jihatidan bosimni o'lchaydigan asboblar quyidagi guruhlarga bo'linadi:
1) o'lchanayotgan bosimni suyuqlik ustunining gidrostatik bosimi bilan muvozanatlashga asoslangan suyuqlikli asboblar.
2) yuk-porshenli monometrlar bo'larda o'lchanadigan bosim porshenga ko'rsatiladigan tashki kuch orqali muvozanatlanadi;
3) deformatsion manometrlar ularda o'lchanadigan bosim turli elastik unsurlaming deformatsiyasi yoki ularning kuchi bo'yicha aniqlanadi
4) elektrik asboblarda bosim elektr kattalikka aylanadi.