Gafurov adaxam anvarovich

Buyraklar biopsiyasi.
laborator, rentgenologik va radioizotop diagnostika 
usullari xar vaqt xam buyraklarning uzgarishi sabablarini aniqlashga imkoniyat 
bermaydi, chunki turli buyrak kasalliklari uxshash funktsional siljishlar bilan 
kechishi mumkin. Bunda biopsiya yuli bilan buyrak tukimasining jonli xolatida 
morfologik tekshirish kullaniladi.buyraklar biopsiyasi - juda muxim tashxisot 
usuli, lekin u aslo keng kullanilmasligi kerak, chunki utkazish kiyin va ogir 
asoratlarga olib kelishi mumkin. Shu bilan birgalikda nefrobiopsiya barcha 
buyraklar zararlanishida absolyut diagnostik axamiyatga ega emas. Masalan, 
surunkali glomerulonefritda nefrobiopsiya materiallari tashxisni aniqlashga, 
okibatini belgilashga, tegishli davo tanlashga yordam beradi; pielonefritda esa 
buyrak parenximasi turli joylarda zararlanganligi tufayli va punktatda uzgarishlar 
aniqlanmasligi bu kasallikni inkor kilmaydi. 
amaliy jixatdan buyraklar biopsiyasi nefrotik sindrom, sinflanmaydigan 
proteinuriyalar va gematuriyalar, arterial gipertenziyalar sababini aiiklashda, erta 
tashxis kuyishda va ikkilamchi nsfropatiyalarni (kollagenozlar, tizimli vaskulitlar, 
kandli diabet, noaniq sababli oligoanurik xolatlar, utkir glomerulonefritni 
chuziluvchan kechishida, surunkali glomerulonefritda) ularning morfologik turini, 
davolash taktikasi va usulini tanlashda yordam beradi. 
biopsiyaga karshi kursatmalar: gemorragik diatezlar, surunkali buyrak 
yetishmovchiligining terminal davri, yagona buyrak, usma va kistalar, gidronefroz, 
buyrak arteriyalarining trombozi, buyraklar sili, makrogematuriya, turli sababli 
yakkol arterial gipertenziya, yurak-kon tomir yetishmovchiligi. Shuni xam nazarda 
tutish kerakki buyraklarning qayta biopsiyasi kasallik dinamikasi xakida xulosa 
kilish uchun mu
g
glok kullanilmasligi kerak, u fakat favkulotda xolatlarda 

---

44 
kursatilgan. 
xozirgi vaqtda biopsiyani uchta turi kullaniladi: ochik - tekshirish lozim 
bulgan buyrak tukimasi operatsiya vaqtida olinadi; yarim ochik - punktsion igna 
buyraklarga teri va teri osti katlamida kilingan kichik kesimdan (2 sm) kiritiladi. 
Bu kesim xiikovurga soxasida kilinadi; yopik (teri orqali) — punktsion igna 
buyraklarga teri va teri ostidagi yumshok tukimalardan utib kiritiladi. 
punktsion biopsiyadan oldin puxta umumklinik va laborator tekshiruvlar 
utkazilishi shart. U maxsus nefrologik bulimda, tula aseptika va antiseptika 
sharoitida utkaziladi. Kichik yoshdagi bolalarda nefrobiopsiya umumiy narkoz 
ostida, katta yoshdagi bolalarda esa maxalliy anesteziya yordamida premedikatsiya 
kilib utkaziladi. 
nefrobioptatni morfologik tekshiruvida kuyidagi tavsiyalarga amal kilish 
lozim. 
- biopsiyaga olingan buyrak tukimasining kismi 10 tadan kam koptokcha 
tutmasligi; 
- gistologik mahlumotlar taxlilini bolalar nefrologiyasi masalalari bilan maxsus 
shugillanadigan morfolog utkazadi; 
- buyrak tukimasini texnik jixatdan yaxshi tayyorlash kerak; 
- bioptatni tekshiruvi morfometrik usul, yoruglik, immunoflyuorestsent va elektron 
mikroskopiya kabi tekshiruvlar bilan amalga oshiriladi. 
Nefrobiopsiya asoratlari: kup uchraydigani — mikrogematuriya, kamrok 
makrogematuriya, buyrak sanchigi, kiska muddatli anuriya, buyrak atrofi 
gematomasi, korin bushligi ortiga kon kuyilishi. Bolalarda 
buyraklar
biopsiyasi natijasidagi ulim xolatlari adabiyotlarga kura 0,1% gacha.