Бошланғич таълим педагогикаси ва методикаси факулктетлари


Уқитунчи нутқида атамалар ва мутахассисликка оид



Download 5,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/216
Sana21.04.2022
Hajmi5,23 Mb.
#568468
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   216
Bog'liq
Nutq madaniyati asoslari (T.Qudratov)(1)

Уқитунчи нутқида атамалар ва мутахассисликка оид
лексика асосий ўринни эгаллайди. 
Улар ўқувчи били-
мининг, дунёқарашининг омили ҳисобланади. Шунинг
учун ўқитувчи ҳар бир янги 
атамани тўғри ва ёрқин
изоҳлаб, ўқувчи онгига сингдириб бериши лозим.
Фан ва техникада айрим тушунча, махсус нарсалар-
ни аниқ ифодалаш учун қўлланилган сўз ёки сўэ бирик-
маси атама деб аталади. Атама, 
асосан, бир маъноли
бўлади. Кўп маъноли сўзлар атамага айлангач, ўзи иш-
латнладиган фан, техника соҳаси 
учун 
бир маъноли
бўлиб қолади. Атамалар фан-техниканинг тараққиётига
боғлиқ ҳолда ривожланиб боради. Атама ҳар бир тил-
нинг ўз ички имкониятлари асосида яратилади ёки бош-
қа тиллардан ўэлаштириб олинади.
Фан сифатнда ўэбек тилшунослиги ҳам бой атама-
ларга эга. Уларнинг бир қисмн тилшунос олимларимиз
томонидан ижод қилинган бўлса, бир қисми бошқа тил-
лардан тўғри ёки калькалаш (нусха олиш) орқали қа-
бул қилингандир.
Атама ҳақида маълумот берганда 
икки хусусиятга
эътибор берилади: биринчидан, 
атаманинг дастлабки
маъноси, этимологияси (келиб чиқиши), қайси тилдан
олинганлиги, иккннчидан, атама сифатида қандай ту-
шунчани, воқеа-ҳодисани, нарсани ифодалаётгани изоҳ-
ланади. Бунда ўша атамаларга эътибор 
билан қараш,
уларни ўқувчилар томонндан 
яхши 
ўзлаштириб оли-
нишига шароит яратадиган баёндан фойдаланиш тақозо
этилади.
Маълумки, XX асрда халқаро илмий алоқалар ни-
ҳоятда равнақ топди. Бу атама ижодкорлигида ҳам ўз
таъсирини кўрсатди. Айни бир тил ҳодисаси 
бир неча

Download 5,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   216




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish