Maxsus talim vazirligi samarqand davlat universiteti inson resurslarini boshqarish fakulteti

. Qo’shimcha yozuv usuli
. Bu usuldan foydalanishning ikkita sharti bor: a) xo’jalik operasiyalarini 
summasida xatoga yo’l qo’yilgan; b) operasiyada keltirilgan summa haqiqiy ko’rsatiladigan summaga 
qaraganda kam bo’lgan. 
Bunda xato yozilgan summa bilan to’g’risining orasidagi farq summaga ilgarigidek qo’shimcha operasiya 
beriladi va shu bilan xato yozuv tuzatilgan bo’ladi. 
Masalan, asosiy ishlab chiqarishga xaqiqiy sarflangan material 5000 so’m, lekin xato qilib 4000 
so’m yozilgan. Bunda xatoni tuzatish chizmasi quyidagicha bo’ladi. 
D-t K-t 
D-t K-t 
1) 4000 
2) 1000 
1) 4000 
2) 1000 
II. 
Teskari provodka berish usuli
. Shunday bo’lishi mumkinki, xatolar summani kamayishi 
tomoniga emas, ko’payishi tomoniga yo’l qo’yilgan. Bu vaqtda xatolarni tuzatish teskari operasiya 
berish usuli bilan bajariladi. 
Masalan, asosiy ishlab chiqarishga haqiqiy sarflangan summa 4000 so’m bo’lib, xato qilib 5000 
so’m yozilgan bo’lsa, xatoni tuzatish chizmasi quyidagicha bo’ladi: 
D-t 
1010 
K-t 
D-t 
2010 
KK-
t 
2) 1000 
1) 5000 
1) 5000 
2) 1000 
Basharti schyotlar korrespendensiyasida xatolarga yo’l qo’yilgan bo’lsa, oldin teskari yozuv 
beriladi, so’ng to’g’risi yoziladi. 
Masalan:1.Asosiy ishlab chiqarishga materiallar sarflandi - 5000 so’m xato yozuv berildi: 
D-t - 2310 «Yordamchi ishlab chiqarish»- 5000 so’m. 
K-t -1010 «Xom ashyo va materiallar»- 5000 so’m. 
To’g’ri yozuv: 
D-t - 2010 «Asosiy ishlab chiqarish»
K-t-1010 «Xom ashyo va materiallar» 
Xato berilgan operasiyani tuzatish usuli: 
2.Oldin xato berilgan operasiyaning teskarisi provodkasi beriladi. 
D-t-1010-
5000 so’m. 
K-t-2310-
5000 so’m. 
So’ng to’g’ri operasiya provodkasi beriladi. 
3.D-t-2010 -
5000 so’m. 
K-t-1010 -
5000 so’m. 
Buday 
tuzatishda 
schyotlarning oborotlari sun’iy ravishda ko’paytirilmaydi.
Bu usulda schyotlarning oxirgi qoldiqlari o’zgarmaydi, lekin oborotlari sun’iy ravishda ko’payadi. 
III.