Тупроқни ким таҳлил. Ас ўзг

Xlor ioni cho‘kmalarini aniqlash 3-jadval. 
Cho‘kma kattaligi va 
ko‘rinishi 
Xlor ionini aniqlash uchun so‘rim 
miqdori, ml 
Katta hajmli quyqalar 
5 ml 
Kuchli darajada quyqalashgan 
10 ml 
Kuchsiz xira 
20 – 25 ml
So‘rim tiniq holatda 
50 ml va undan ko‘p 
Ishqoriylik aniqlangan kolbalardagi eritma ustiga K
2
CrO
4 
ning 10% li 
eritmasidan 1ml qo‘shib, 0,02 n li AgNO
3 
bilan qizg‘ish rang bo‘lgunicha 
titrlaymiz. Reaksiya quyidagi tenglama orqali boradi: 

---

120 
NaCl + AgNO
3 
= NaNO
3
+ AgCl. 
Bu holatda AgCl oq cho‘kma shaklida hosil bo‘ladi. Kumush bilan 
xlorning hammasi reaksiyaga kirishib, qolgan reaksiya quyidagicha 
boradi: 
2AgNO
3
= 2KNO
3
+ Ag
2
CrO
4
 
Hosil bo‘lgan kumush xromat qizg‘ish rangli cho‘kma hosil qilishi 
titrlash tugaganligini bildiradi. Suvli so‘rimda xloridlar miqdori ko‘p 
bo‘lsa, titrlash rangini argentum xloridning cho‘kmasi aniqlashga xalakit 
beradi. Bunday holatda AgNO
3
ning kuchliroq eritmasidan yoki eritmani 
suyultirish orqali foydalangan qulayroq. Xlor ionlari kam bo‘lgan 
holatlarda ham titrlash rangi uncha sezilmaydi, shuning uchun eritmani 
bug‘latish lozim bo‘ladi. Xlor ionining milli ekvivalentda va protsentlarda 
quyidagi formula orqali hisoblanadi: 
a – xlor ionini titrlash uchun ketgan
AgNO
3
ning miqdori, ml; 
n - AgNO
3 
normalligi; 
V – so‘rimning umumiy miqdori, ml; 
b – xlor ionini aniqlash uchun olingan so‘rim miqdori, ml; 
s – namuna og‘irligi, g; 
100 – 100 g tuproq uchun olingan koeffitsiyent. 
Xlor
ionlari 
miqdorini 
protsentlarda
 
ifodalash 
uchun 
Cl
-
miiliekvivalenti miqdori 0,0355 ga ko‘paytiriladi. (Cl
-
ning ekv. og‘irligi 
35,5, m.ekv – 35,5:1000 = 0,0355)