Тупроқни ким таҳлил. Ас ўзг

I. Analizning elektrokimyoviy usullari. 
1. Potensiometrik usullar – muhitning pH ini aniqlash, oksidlanish- 
qaytarilish potensiallari, Na
+
, K
+
, Ca
2+
, Cl
-
, NO
3
2-
kabi ionlarning faolligini 
aniqlash maqsadida. 
2. Voltamperometrik usul – ko‘p miqdordagi metall elementlari va ba’zi 
bir metall bo‘lmagan hamda tuproqning neorganik anionilarini aniqlashda. 
3. Kulonometrik usul – tuproq tarkibidagi oltingugurt va uglarodni 
aniqlash uchun.
4. Polyarografik usullar – tuproqdagi ko‘pgina aktion va anionlar miqdo-
rini aniqlashda.
II.Analizning spektral (optik) usullari: 
1. Molekulyar absorbsion spektroskopiya usullari – tuproqdagi makro va 
mikroelementlarni aniqlashga yordam beradi. 
Atom – spektrofotometrik usullar; 
Atom – emission spektrofotometrik usullar; 
Alangali –fotometrik usul – tuproqdagi metallarni aniqlab beradi.
2. Atom – emission spektrofotometrik usul – elektr yoyini hosil qilish 
bilan doimiy tok yoki uchqunli elektr zaryadi orqali qattiq namunalarni va 
tuproqdagi yalpi elementlarni aniqlash imkonini beradi.
3. Atom – emission spektrofotometriya usulining induktiv – bog‘langan 
plazmani qo‘zg‘atish yo‘li bilan tuproqdagi barcha elementlarni aniqlash 
mumkin.
4. Rentgenoflyuoressent spektroskopiya usuli yordamida, asosan, tuproq 
va
o‘simlik tarkibidagi azot, fosfor va kaliyni aniqlash mumkin.
Atom-absorbsion spektrofotometriya (AAS) usuli- tuproq tarkibidagi 
yalpi Si, Al, Fe, Ca, Mg, K, Na, Mn, Ti ni, ko‘pgina biologik muhim 
mikroelementlarni - Zn, Cu, Co, Ni, Cr, V va b (yalpi va harakatchan) 
aniqlash imkonini beradi.Bu usul orqali almashinuvchi asoslar va singdirish 
sig‘imini, suvda eruvchi kationlar tarkibi va miqdorini aniqlash mumkin. 
III. Elektron nurlantirish va eritmali mikroskopiya usuli.
Ushbu usul 
tuproqning mikrotuzilishini, organik va mineral tarkibini aniqlab berish bilan 

---

4 
birga, tuproqning mayin dispers fraksiyasidagi o‘xshash minerallarni anqilab 
beradi.