Oda miyli k mul ki ( I - qis m)
Tohir Malik
55
library.ziyonet.uz/
yoqtirmaydilar. Yana deyishadiki, ularning majlisida har kim bir kecha oʻtirsa, qirq yillik
ibodat savobini toparmish. (Shu oʻrinda mazkur sharh muallifi Tojuddin Yolchiqul bu
mazhab holini koʻrib oʻrganish uchun ularning bir necha majlislarida oʻtirganligidan
afsus-nadomatlar chekib, tavbalar qiladi, Allohdan uzr soʻraydi.)
Jami' jonvorlar tushsa koʻzga,
Hamiyyatlik boʻlur toʻngʻizdin oʻzga.
Sharh: dunyodagi barcha hayvonda gʻayrat va kuyunchaklik bordir. Yolgʻiz toʻngʻizda bu
narsalar yoʻq.
Alarning fe’lidur toʻngʻizga oʻxshash,
Shariat munkaridur ogʻzigʻa tosh.
Sharh: bu mal'unlarning fe’li toʻngʻizlarga oʻxshashdur, chunki toʻngʻiz kabi bularda ham
rashk yoʻq (xotinlarini qizgʻanmaydilar). Shariatni inkor qilish bularning odatidur.
Olimlar oʻgit qilib, xatolarini aytsalar, uni soʻkib «kofir» derlar. Roʻzani ikki-uch kun
keyin boshlab, jamoatdan ikki kun burun bayram qilishadi. Shayxlari guruhdagilarning
nimaiki narsasini xush koʻrib qolsa, tilanchilik bilan olishadi. Yana nodon muridlar
aytishadiki: «Molimizning yarmi shayximiznikidir. Soʻramayin olsa ham, bizlar rizo
boʻlmasak ham haloldir».
Alarning fe’lini kim yaxshi bildi,
Boʻlub kofir, yonar oʻtga yiqildi.
Kimki, ularning qilmishlarini bilaturib yigʻinlariga oʻzi borsa va xotinu ahlini yuborsa,
yonar oʻtiga tushganidir. Ya’ni ul kimsa kofirlardan boʻlib, jahannamda mangu qoladi.
Boʻlibdur yana ham bir firqa paydo,
Oti moʻmin, vale nafsiga shaydo.
Yana Ravshaniy mazhabi kabi bir guruh paydo boʻlibdi. Ismlari «moʻ'min»dir, ammo
oʻzlarini oʻzlari aldaguvchilardir. Oʻzlari «moʻ'min» deb atasalar-da, ammo ichlarida
kofirdirlar.
Yigʻarlar porayi boʻyni yuvonni,
Solurlar oʻrtagʻa qizu juvonni.
Bir guruh boʻyni yoʻgʻon giyohni yigʻib majlislarida oʻtga qoʻyib yoqadilar. Majlislariga
qizlar va besoqol bolalar ham keltiriladi. Tutayotgan giyohning tutuni burunga kirib,
kishini hushsiz qiladi. Shayx boʻlmish kimsa doim sirka va nordon narsalarni ichib
turgani uchun unga tutun ta’sir qilmaydi. Shundan soʻng istagan qiz yoki besoqolni jimo'
qiladi.
Agarchi Ravshaniy ermas, bu - Avbosh,
Vale bu ish shariat hukmdin tosh.
Buni «mazhabi Abbos ibni Ubayda Xarufiy Avboshiy» derlar. Ravshaniy mazhabidan
boshqadir va yomonroqdir. Lekin har ikkisining mazhabi shariat hukmidan tashqaridir.
Har ikkisi kofirdir («Avbosh» - Sheroz yaqinidagi shahar ismidir).
Abulhasan Xirqoniy hazratlari «Odobi soʻfiy» nomli kitoblarida yozishlaricha, mazkur
bu ikki guruh zamona oxirida chiqib juda koʻp boʻlishar. Yana mazkur kitobda
yozilmishki, bu ikki guruh yoʻldan ozganlardir va yoʻldan ozdiruvchilardir. Shariat ahli
oldida uyatlidir. Ishonsinlar, deb necha aqlsizlar ul mazhabning tobelari Xoja Ahmad
Do'stlaringiz bilan baham: |