Oda miyli k mul ki ( I qis m) Tohir Malik 1 library ziyonet uz/ Odamiylik mulki (I- qism)

Oda miyli k mul ki ( I - qis m)
Tohir Malik
44 
library.ziyonet.uz/ 
uchrashuvga ketyapman», - deganlar... E’tiqodli, oshiq bir insonning soʻnggi nafaslari... 
Yana mavzuga qaytsak: «Dard (ishq) ahlining nafasi bir oʻtdirki, qattiq koʻngilni 
yumshatadi va diydasi qattiq odamni ham yigʻlatadi. Kuyganlarning dami shunday yelki, 
u manmanlik xashagini sovuradi va jaholat tuprogʻini supuradi, - deydilar hazrat Navoiy. 
- Doʻst diydorini koʻrishni istasang - oshiq boʻl. Buning uddasidan chiqmasang - oshiqlar 
atrofida boʻl. Agar senda u oʻtning shoʻ'lasini koʻrish havasi boʻlsa, bir uchquni sen 
tomonga yuzlansa basdir. Ishq bir oʻtdurki, oning shu'lasidin bir sharar, Tushsa gardun 
pardasigʻa oʻrtar andoqkim, harir, Senki jisming parda toridin dagʻi boʻlgʻay nahif, 
Tushsa ul yangligʻ choqin tuzgaymu ul tori haqir.» (deyilmoqchikim, Ishq - bir oʻtdir, 
agar uning shu'lasidan bir uchqun osmon pardasiga tushsa, uni mayin shoyidek oʻrtaydi. 
Sening jisming tori esa, ana shu parda ipidan ham nozikdir. Agar unga oʻshanday chaqin 
tushsa, bechora tor chiday oladimi?) 
Hazrat Soʻfiy Ollohyor ishq masalasida koʻp satrlarni bizga meros qoldirganlarkim, 
oʻqisak, uqsak, amal qilsak sharaf topgumizdir. «Onang yo singling boʻlsa-yu, ularda 
Allohning dardi boʻlmasa, ular sening boshingni oluvchi dushmaning. Kimki, Ishq 
dardidan bexabar boʻlsa, oʻgʻil-qizing boʻlsa ham xasmingdir, dushmaningdir.» Kamina 
bu oʻgitni shunday tushunadi: yaqinlaring qalbida Ishq boʻlmogʻi uchun avvalo sening 
oʻzing Allohni butun borligʻing bilan seva olishing kerak. Chunki farzandlaring nimani 
oʻrgansa ham avvalo sendan oʻrganishadi. Agar ularga Ishq dardi oʻzga ustozlar orqali 
oʻtsa-yu, sening oʻzingda bu dard boʻlmasa, u holda yaqinlaringning eng katta dushmani 
oʻzingsan. 
«Sabotul ojiziyn»da oʻqiymiz: 
Muhabbat jomidin topsa kishi bahr, 
Na qilsun mol-mulki Movarounnahr. deyilmoqchiki: birov muhabbat jomidan bahra olib, 
uning bir qultumini ichdi, deguncha molu-mulkka, garchi u molu-dunyo Movarounnahr 
mulkidan koʻproq boʻlsa-da, nazar-pisand qilmas. Muhabbat jomidan ichgan kimsaning 
istagi faqat ma’shuqiga (Allohga) qaratilgan boʻladi. 
Koʻngil mulkiga bir oliy sifatdur, 
Muhabbat ganji bogʻi ma’rifatdur. 
Deyilmoqchiki: koʻngilning davlati va mulki shundayin bir yuqori sifatdirki, uni soʻz 
bilan vasf qilib boʻlmaydi. Chunki, koʻngil muhabbat bogʻi va xazinasining manbai va 
Allohning nazargohidir. Shunday ekan, uni bayon qilish qachon mumkin boʻlgan? 
Rizoyi hazrati Ma’bud oʻshanda, 
Jami'i istagan maqsudlar anda. deyilmoqchiki, Haq taoloning rizosi oʻsha koʻngilda, 
istalgan niyatlarning barchasi oʻsha koʻngil uyida boʻlsa, albatta bularni vasf qilish 
mumkin emasdir. 
Aningdek mulkning sultoni boʻlsang, 

---