KBaxt va muvaffaqiyat sirlari

Mulohaza uchun
Ma’naviyat xazinasidan
99

---

100
V bob. Oila va salomatlik
1. Quyida neft, gaz, ko‘mir va yog‘och kabi tabiiy boyliklarning umumiy 
qiymati jihatidan kuchli beshlikka kirgan davlatlar berilgan.
2. Ushbu davlatlarning tabiiy boyliklari va ularni qanday ishlatilishi 
bo‘yicha tahliliy ma’lumot tayyorlang. 
3. Sanjar supermarketda sotuvchi bo‘lib ishlaydi. Xaridorlarga bir martalik 
yelim xaltalar avvallari bepul berilar edi. Har kuni 400-500 nafar xaridor 
bozorligini o‘rtacha 2-3 ta xaltada olib chiqib ketar edi. 
Sanjar yelim xaltalar pullik bo‘lganidan keyin xaridorlarning ularni olish 
istagi pasayib ketganini sezdi. Natijada supermarketda yelim xaltalardan 
foydalanish 60 foizga kamaydi. 
a) Nima uchun yelim xaltalar pullik qilib qo‘yildi?
b) Odamlar do‘konlarga o‘zlari bilan xaltalar olib 
keladigan bo‘lishdi.
Nimani tejash nazarda tutilyapti?
4. O‘zingizga tegishli narsa-buyumlar ro‘yxatini 
tuzing. Bunda quyidagi suratlardan 
foydalanishingiz ham mum-
kin. Ular orasidan nimani 
xarid qilishga ehtiyoj yo‘q 
edi, deb o‘ylaysiz? 

---

101
Tarbiya 8-sinf
5. Isrof qilmaslik uchun o‘zingizga savol bering: 
Nimalar xarid qilish kerak? 
Ularni xarid qilish kerakmi? 
Qanday qilib xarid qilingan narsalarni mas’uliyat bilan sarflash mumkin?
Zarur bo‘lmagan narsani xarid qilishdan avval
ikki marta savol bering 
Yer yuzida har kuni 11 mln. tonna chiqindi hosil bo‘ladi. Biz xarid 
qilayotgan mahsulotlarning 99 foizi iste’mol muddatiga 6 oy to‘lmay 
chiqindi qutisidan joy olmoqda. Har bir tonna maishiy qattiq chiqindilar 
olish uchun – o‘rtacha 71 tonna qazilma, ishlab chiqarish va qishloq 
xo‘jaligi mahsulotlari xomashyosi sarf qilinadi. 
Shuning uchun o‘zingizga savol bering: buni xarid qilish kerakmi? 
Chiqindilarni hosil qilish mahsulotni xarid qilish chog‘idagi qarordan 
boshlanadi. Har bir mahsulotni ishlab chiqarishda resurslardan foyda-
laniladi. 
Yelim xaltalar o‘rtacha 12 daqiqa ishlatiladi. Ammo ularning batamom 
parchalanib yo‘q bo‘lishi uchun 500 yil kerak bo‘ladi. Shuncha yillar davomida 
ular o‘zlaridan zararli kimyoviy toksinlar chiqarib, atrof-muhitni zaharlaydi. 
Har yili 100 minglab dengiz hayvonlari yelim xaltalar qurboniga aylanadi.