Qarshi davlat universiteti republic of uzbekistan

O‘qituvchining o‘quvchilar bilan muloqot olib borish yo`llari. 
O‘qituvchining ish 
faoliyati davomida o‘quvchilar bilan muomala – munosabatlari katta urin egallaydi. Bu 
jarayonda bola insoniyat tuplagan bilimlarni, muomala qilish tajribalarini egallab oladi. 
O‘qituvchi esa pedagogik jarayonda asosiy shaxs bo`lib xizmat kiladi, unga yosh avlodni o‘qitish 
va tarbiyalash vazifasi yuklatilgan. Shuning uchun ham o‘qituvchiga bolaning muomalasiga, 
axloqiga, xulqiga nisbatan aloxida, katta talablar kuyilgan. 
O‘qituvchi xayotga endigina kadam kuyayotgan bolalar bilan doimo muloqotda buladi. 
Bolalar o‘qitish va tarbiyalash jarayonida umuminsoniy va milliy urf – odat mezonlarini 
o‘zlashtiradilar. O‘quvchi muomala odobini, muloqot olib borish yulini asosan o‘qituvchi 
timsolida anglab oladilar. Muallim bola uchun bir umr ideal, ibrat, namuna bo`lib koladi. 
Afsuski, Hamma muallimlar ham bolalar nazarida shunday bo`lib qolmaydi. O‘zining 
ko`pol muomalasi bilan o‘quvchini ukishdan sovitib, dilini ranjitadigan o‘qituvchilar ham axyon 
– axyonda uchrab turadi, albatta. Hayotda, amaliyotda bunga ko`plab misollar topiladi. Bunday 
o‘qituvchilar bolalar orasida obru orttira olmaydilar. 
O‘qituvchi bilan o‘quvchi o`rtasidagi muloqotni tartibga soluvchi talablardan biri bolaning 
xulqini, muomalasini, bola bajargan ishini odilona tugri baxolashdir. Xulqi, muomasida esa 
bolaning biror kishi yoki narsaga munosabati ham ifodalanadi. 
Pedagogik faoliyatda sinfdan va maktabdan tashkari ishlar o‘qituvchi bilan o‘quvchi 
o`rtasidagi muloqotning muxim soxalaridan biri xisoblanadi. Sinfdan va maktabdan tashkari 

---

40 
ishlarning turi nixoyatda ko`p bo`lib, o‘qituvchi tomonidan muloqot jarayonida u ishlarni 
xususiyati va bajarish jarayoni, natijasi haqida tulik tushuntirishiga bog`liqdir. 
Muloqotlar jarayonida o‘qituvchi ayrim talablarga rioya qilishiga tugri keladi : 
•
O‘z ishi jarayonida o‘qituvchi Har bir o‘quvchining kadr – qimmatini inson sifatida 
xurmat qilishi, o‘quvchiga nisbatan ishonch; 
•
Bolaga mexribon, gamxur bulishi, shodligiga ham, tashvishlariga ham sherik bulish; 
•
Bolalar bilan Har Qanday muloqot jarayonida aloxida yondoshish, pedagogik taktni 
saqlash.