Bóyicha tahsil olayotgan bakalavrlarga móljallangan

Ishni bajarish tartibi:
1-tajriba. 
Spermatogenez. Spermatozoid hujayralarining hosil 
bólishida 4 davr tafovut qilinadi. 
1.
kópayish. 
2.
ósish. 
3.
yetilish. 
4.
shakllanish (spermiogenez). 
Organizmning embrional rivojidan boshlab jinsiy bez urug’ 
naylarining eng tashqi zonasida joylashgan hujayralar- spermatoniylarda 

---

5 
muntazam ravishda mitoz yóli bilan kópayish róy beradi. Muntazam 
kópayib turuvchi hujayralarning ikki toifasi A va B spermatogoniylar 
farqlanadi. A toifadagi spermatogoniylarda róy berib turgan kópayish 
(mitoz) jarayoni shu hujayra miqdorining kamaymasligini ta’minlab 
beradi. 
A 
spermatogoniylar 
ózak hujayra hisoblanadi. Shu 
hujayralarning kóp marta bólinishi bilan B spermatogoniylar hosil 
bóladi. Balog’atga yetish bilan mana shu B spermatogoniylarda mitoz 
jarayon bir necha bor sodir bólib, hosila hujayralar keyingi davrga ótadi. 
Shu toifa hujayralar ósish davridagi tayyor hujayralar hisoblanadi.
Ósish davri bilan meyozning boshlanishi sodir bóladi. Profaza 
sóngida yirik 1- tartibli spermatozoid yuzaga keladi. Bu hujayralar urug’ 
nayi devorining keyingi qismiga siljiydi. Meyozning birinchi bólinishi 
bilan, har bir shunday hujayradan gaploid хromasoma tóplamiga ega 
bólgan ikkita 2- tartibli spermatosit hosil bóladi va spermatogenezning 
yetilish davri boshlanadi. Keyin ketma-ket sodir bólgan meyozning 
ikkinchi bólinishi natijasida, har bir ikkinchi tartibli spermatosit 
hujayrasi, urug’ nayi yaqinida joylashgan, ikkitadan spermatid 
hujayralarni kórish mumkin. Odamda meyozning birinchi davri bir 
necha hafta, 2 bosqich esa 8 soat davom etadi.
Spermatidalarning 
spermatozoidga 
aylanishi- 
spermiogenez 
jarayoni murakkab bólib, yadro kichiklashadi, хromatin juda 
zichlashadi, yadro bir tomonga sitoplazma esa boshqa tomonga siljiydi. 
Natijada sitoplazma tuzilmalarining qayta joylashishi, “ortiqcha” 
qismlarning parchalanishi róy beradi. Golji apparati yadro oldi qismiga 
joylashib, akrosomaga aylanadi. 
Jinsiy hujayralar urug’ nayi devoridagi oziqlanuvchi hujayra- 
Sertoli hujayrasi bilan yaqindan bog’liq bóladi. Spermatogenez 
jarayonida har bir spermatogoniy gaploid хromasoma tóplami tutgan 4 
ta spermatozoid hosil qiladi. 2 tasi Х jinsiy хromasoma, 2 tasi Y 
хromasomaga ega bóladi.