Бола – одоби билан азиз (Фарзанд тарбиялашда ота-оналарга маслаҳатлар) Нашрга тайёрловчи: Зиёвуддин Раҳим

7. Қизиқувчан бўлиш.
Мавзуларни яхшилаб ўзлаштириш учун қизиқиш керак. 
Ҳар бир маълумотни алоҳида эътибор ва қизиқиш билан 
ўқисак, зеҳнда яхши сақланиб қолади. Шунингдек, бажара 
олмаган саволимизни китоблардан хоҳиш билан қидирсак, 
мақсадга мувофиқ бўлади.

---

– 138 –
Имоми Аъзамдан: “Қандай қилиб чуқур билим эгаси 
бўлгансиз?” деб сўрашганида, “Билмаганимни ўрганиш учун 
диққат билан тингладим, билганларимни қайтаришганда эса 
худди билмагандек мароқ билан такрорладим”, деб жавоб бер-
ган экан. Болалар шуни унутмангки, кўп ишлагандан кўра 
унумли ишлашга ҳаракат қилиш керак. Китоб бизга юк эмас, 
йўл кўрсатувчидир.
8. Саволларни тўғри тушуниш.
Имтиҳонга тайёрланаётганда кўп саволларга жавоб топиш 
керак. Сизга берилаётган саволларни тўғри тушуниш жавоб бе-
ришни енгиллаштиради. Саволни яхши тушуниб олмаган одам 
унинг жавобига ҳам қийналади ёки нотўғри жавоб беради.
Унутмаслик керакки, саволни тўғри тушуниш ва ишлаёт-
ган машқ моҳиятини билиш масаланинг ярмини ечиш билан 
баробар.
9. Эътибор билан ўқиш.
Ўқиш давомида қанча эътиборли бўлсак, эслаб қолиш қобили-
я тимиз шунча ошиб боради. Бунинг учун мавзуни синчиклаб 
ўқиш лозим. Муҳим жойларини дафтарга қайд этиш ёки рангли 
ручка билан чизиш такрорлаш пайтида қулайлик туғдиради.
Ўқиётган маълумотларни яхши ўзлаштириш учун 
қуйидагилар тавсия этилади:
– баланд овозда ўқиш;
– ўртоқлари билан савол-жавоб қилиш;
– мавзуга тегишли тестларни ечиш ва камчиликларини би-
либ, уларни ўрганиш.
– маълумотларни ёдлаб қолиш учун тушуниб ўқиш ҳамда 
амалиятда қўллаш керак.
– имтиҳон кунидан олдин охирги марта белгилаб қўйилган 
қайдларга ёки китобнинг муҳим жойларига қараш самара беради.
10. Жисмоний машқларга бепарво бўлмаслик.
Соғлом бўлишни хоҳлайдиган ҳар бир бола жисмоний 
машқларни ҳар доим бажариб туриши керак. Чунки машқ 
орқали қон айланиши тезлашади, миямизга кислород 
етиб боради, мушаклар кучайиб, бўғинларнинг ҳаракатини 

---

– 139 –
таъминлайди, руҳий таранглик камайиб, куч-қувват ортади. 
Машқ туфайли юрак, буйрак, ўпка ва томирлар кучга тўлади, 
томирлар кенгаяди ва эластик (эгилувчан) ҳолга келади.
Азиз болалар, бу каби машқларга бепарво бўлманг. Энг 
қулай машқ юриш ва зинадан чиқиб-тушиш, айниқса, фут-
бол, сузиш, велосипед ҳайдаш, теннис, волейбол, баскет-
бол каби спорт турлари билан шуғулланиш лозим. Дарсдан 
толиққанимизда жисмоний машқлар қилиш фойдали. Бу би-
лан дам оламиз, баданимиз ва ақлимизга куч-қувват қўшилади.