Билим соҳаси – Социал таъминот ва соғлиқни сақлаш 500000

Урушлар асорати ва ҳамширалик ишининг ривожланиши. 
 
Урушларда қўлланилувчи қуроллар тиббий ёрдамга муҳтож ярадорлар пайдо 
бўлишига олиб келди. 
Уруш ажал уруғини сочишдан ташқари, кўпгина армияларда гигиена ва 
санитария шароитлари йўқлиги сабабли юқумли касалликлар эпидемияси 
ривожланиши хавфини берарди. 
Қадимда қуллар жангчилар турган жойдан узоқда ярадор ва беморларни 
парвариш қилардилар. Европанинг кўпгина жойларини қамраб олган Рим 
империяси юришлари даврида римликлар бемор ва ярадорларни даволаш 
учун госпиталлар барпо қилишган. Бундай госпиталларда ҳарбийлар билан 

---

20 
бир қаторда қуллар ҳам бемор ва ярадорларни парвариш қилишган. Ҳозирда 
кенг қўлланиладиган ҳамширалик ишининг кўпгина усуллари ҳарбий 
ҳамширалик ишига тақалади. Бунда ҳарбий бўлинмаларда риоя қилинувчи 
қатъий қоидарларга, шифокор кўриги ва хоналарни режалаш – ката хоналар 
енгил беморлар учун, ён хоналар оғир беморлар учун ва бокслар ўта оғир 
беморлар учун амал қилинган.
XIX асрда Европа давлатларида ҳамширалик иши ривожига машҳур инглиз 
аёли Флоренс Найтингейл (1820 - 1910) фаолияти катта ҳисса қўшган. 
Флоренс Флоренцияда аристократлар оиласида дунёга келди ва ўз даври аёли 
учун кучли билим эгаси бўлган. У 90 ёшида дунёдан ўтди ва Лондондаги 
Авлиё Павел черковига дафн этилди.
Халқаро Қизил Хочни аҳамияти. 
1854 йил Генри Дунан Наполеон III ва Австрия армиясининг Саферинодоги 
жангидан сўнг ярадор ва ўлганлар азобланишидан эзилиб, ён атрофдаги 
қишлоқ аҳолисини ярадорларга ёрдам беришга жалб этди. 
Кейинчалик у халқаро алоқалар режасини таклиф этди. Унинг асарлари 1863 
йил Женева Конвенциясининг Халқаро Қизил Хоч қўмитасини ташкил 
этишга сабаб бўлди. Қизил Хоч энг гуманистик ҳаракат ҳисобланади. 
Халқаро қўмита остида бирлашган турли давлатлардаги Қизил Хоч 
ташкилоти нафақат жангларда жарохатланганларга ёрдам беради, балки 
инсон хатти-ҳаракати натижасида юз берадиган табиий офатлар 
қурбонларига гуманитар ёрдам ташкил этишни назорат қилади. 
Бу ташкилот асосида Халқаро Қўмита туради. Унинг вазифасига халқаро ва 
ички низолар қурбонларига ҳуқуқий ва моддий ёрдам кўрсатиш киради. 
Иккинчи орган – 1919 йилда ташкил этилагн Қизил Хоч ва Қизил Ярим Ой 
жамияти фаолияти офатлар қурбонларига ёрдам бериш ва миллий 
жамоаларни ўзаро алоқасини кучайтиришга қаратилган. Бу икки орган 
Халкаро Қизил Хочни ташкил этади. 

---

21 
Ҳамширалик ишини юкори даражага кўтаришга қизиқишни кучайиши XIX 
аср охирида, 1899 йил Лондонда тиббий ҳамшираларнинг Халқаро 
Қўмитасини ташкил этишга сабаб бўлди. Унинг штаб – квартираси 
Швейцариянинг Женева шаҳрида жойлашган.