O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi a. G. G‘aniyev, A. K. Avliyoqulov

Àtîm enårgiyasi birligi. 
Yadrî fizikàsidà àtîm enårgiyasi birligi
(à.e.b) tushunchàsidàn fîydàlànilàdi. Bir àtîm enårgiyasi birligi
dåb, bir àtîm màssà birligigà to‘g‘ri kåluvchi enårgiyagà àytilàdi:
1 a.e.b.
= 
1 c
2
×
1 a.m.b.
= 
9 10
kg
16
m
s
×
×
×
=
-
2
2
27
1 67 10
,
= 
1,5
×
10
-
10
J
= 
931,1 MeV.
1 atom massa birligi (à.m.b.) esà uglårîd 
12
C nuklidi màssàsi-
ning 1/12 qismigà tång: 1 à.m.b.
= 
1,67
×
10
-
27
kg.
8
7
6
5
4
3
2
1
E
sol
Sintez
Energiya
ajraluvi
Bo‘linish
50
100
150
200
250
60- rasm.
 A
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

126
Sinîv sàvîllàri
1. Yadrîning bîg‘lànish enårgiyasi dåb qàndày enårgiyagà àytilàdi?
2. U nimàning o‘lchîvi và siz uni qàndày tushunàsiz? 3. Yadrîni pàrchàlàsh
uchun qànchà enårgiya sàrflànàdi? 4. Yadrîning màssàsi undàgi nuklînlàr
màssàlàrining yig‘indisigà tångmi? 5. Ìàssà dåfåkti nima? 6. Bîg‘lànish
enårgiyasi nimàgà tång? 7. Bîg‘lànish enårgiyasi hàmmà yadrîlàr uchun
bir õilmi? 8. Nimà uchun sîlishtirmà bîg‘lànish enårgiyasi tushunchàsi
kiritilàdi? 9. Sîlishtirmà bîg‘lànish enårgiyasi nimàgà tång? 10. 61- ràsmdàgi
bîg‘lànishni tushuntiring. 11. Qàndày yadrîlàr uchun sîlishtirmà bîg‘lànish
enårgiyasining qiymàti eng kàttà? 12. Qàndày yadrîlàr uchun u kichik?
13. Yadrî enårgåtikàsining nåchtà yo‘nàlishi màvjud? 14. Elåktrînning
àtîmgà bîg‘lànish enårgiyasi kàttàmi yoki nuklînning yadrîgà bîg‘lànish
enårgiyasimi? 15. Qàndày yadrîlàrgà såhrli yadrîlàr dåyilàdi? 16. Ikki
kàrrà såhrli yadrîlàr dåb-chi?