Dilnavoz Yusupova

 
 
6. EPIK TUR JANRLARI 
 
Badiiy asarlar uchta katta guruhga – epik, lirik hamda dramatik turlarga ajraladi. 
Epik, lirik va dramatik asarlar, avvalo, o‗zlarining nutqiy shakllanishi jihatidan bir-biridan 
farqlanadi. Masalan, epik asarlar, asosan, sochma – nasriy yo‗l bilan yoziladi. Har bir 
adabiy tur o‗z ichiga qator janrlarni jamlaydi. Bir yoki bir necha odamning hayoti, taqdiri, 
ularning boshqa odamlar bilan munosabati haqida hikoya qiluvchi, obrazlarning xarakter 
xususiyatlarini aks ettiruvchi badiiy asarlar 
epik turdagi asarlar
deyiladi. Epik tur 
yunoncha «
epos
» so‗zidan olingan bo‗lib, «
rivoya, hikoya
» ma‘nolarini anglatadi. 
Hayot hodisalarini badiiy qamrash ko‗lami nuqtayi nazaridan epik janrlarni 
quyidagicha tasniflash mumkin: 
1. Kichik epik janrlar
: latifa, masal, hikoya, rivoyat, ertak, afsona, badia, etyud, 
ocherk, esse.
2. O‘rta epik janrlar:
qissa (povest).
3. Katta epik janrlar:
epos, epik doston, roman, epopeya.
 
HIKOYA
badiiy adabiyotdagi kichik epik janrlardan biridir. Hikoya – yozuvchi 
tomonidan kuzatilgan, idrok etilgan ibratli voqea va hodisalarni ixcham shaklda badiiy 
ifoda etuvchi nasriy asar. Unda bir yoki bir necha qahramonlar ishtirok etib, hayotiy yoki 
xayoliy hodisalarning muhim bir jihati tasvirlab beriladi.
Hikoyaning kelib chiqishi xalq og‗zaki ijodidagi 
afsona, ertak, latifa
kabi shakllarga 
borib taqaladi. Sharq adabiyotida ham, G‗arb adabiyotida ham hikoya qadim an‘analarga 
ega. Hikoyaning jahon adabiyotida juda xilma-xil turlari mavjud bo‗lib, bu janrga ko‗plab 
buyuk yozuvchilar murojaat etishgan. 
Prosper Merime, Gi de Mopassan, O’Genri, 

---

123