Dilnavoz Yusupova

yorning sochi shunchalik uzunki, uning belidan pastga tushadi. 

---

74 
Shoir bu holatni yorning belichalik nozik bo‘lmagan soch uyalganidan haddini bilib 
quyida o‘tirishi bilan izohlayapti. 

Qutlug‘ oyog‘ing yerga tegibdur, oning uchun 
El yerga qo‘yub bosh qilur barcha ibodat.
(
Lutfiy
)
 
Mazmuni: 
Qutlug‗ oyog‗ing yerga tekkani uchun, el boshini yerga qo‗yib ibodat qiladi.
Husni ta‘lil: 
insonlarning boshini yerga qo‘yib sajda qilishlari go‘yoki yorning 
oyog‘i yerga tekkanidan emish.

Labingdin chun suchuklik qand o‘g‘urlar, 
Solurlar el ani suvg‘a yalang‘och.
(
Lutfiy
)
 
Mazmuni: 
Qand labingdan shirinlikni o‗g‗irlagani uchun el uni jazolab yalang‗och holda suvga 
soladi.
Husni ta‘lil: 
qadimda o‘g‘rilarni qaynoq suvga solib jazolash usuli bo‘lgan. Shoir 
baytda qandning shirinlikni yorning labidan o‘g‘irlagani uchun el uni qog‘ozdan 
ajratib suvga solishini shu hodisa bilan dalillayapti.

Sendin bu qadar qoldi yiroq, o‘lmadi Bobur,
Ma’zur tut, ey yorki, taqsir qilibtur. 
(
Bobur
)

Mazmuni: 
Ey yor, Bobur sendan shu qadar uzoqda yashab ham o‗lmadi. Holbuki, u sensiz 
allaqachon halok bo‗lishi kerak edi. Sen uning bu qusur (taqsir)ini kechir.
Husni ta‘lil: 
shoir yordan uzr so‘rash sababiga chiroyli bir dalil keltirmoqda 

---

75 
(sensiz o‘lish kerak edi, o‘lmadim, kechir).

Nayza bo‘lub tuzlugidin sarbaland,
Chirmosh uchun bandg‘a qolib kamand.
(
Navoiy
)
 
Mazmuni: Nayza to‗g‗ri bo‗lganidan doim boshi yuqori; arqon esa chirmash bo‗lgani 
uchun bog‗lashga ishlatiladi.
Husni ta‘lil: