Dilnavoz Yusupova

bo‘lsa edi ↔ yo‘q erdi.

---

63 

Kimki bir ko‘ngli buzug‘ning xotirin shod aylagay,
Oncha borkim, Ka’ba vayron bo‘lsa, obod aylagay.
(
Alisher Navoiy
)
 
Mazmuni: 
Kimki bir ko‗ngli buzuq – ko‗ngli o‗ksikni shodlantirsa, bu bamisoli vayron bo‗lgan 
Ka‘bani obod qilishdir.
Tazod: 
vayron ↔ obod.

Xazon yaprog‘i yanglig‘ gul yuzung hajrida sarg‘ardim,
Ko‘rub rahm aylagil, ey lolarux, bu chehrayi zardim.
(
Bobur
)
 
Mazmuni: 
Gul yuzing hajrida xazon bargidek sarg‗aydim, sarg‗aygan chehram (chehrayi 
zardim)ni ko‗rib, ey lola yuzli (lolarux), rahm qil.
Tazod: 
xazon yaprog‘i ↔
gul, lolarux ↔ chehrayi zard. 

Ey shoh, karam aylar chog‘i teng tut yamon-u yaxshini
Kim, mehr nuri teng tushar vayron-u obod ustina
. 
(Ogahiy) 
Mazmuni: 
Ey shoh, lutf-u marhamat, karam qiladigan chog‗ingda yomon-u yaxshini teng tut, 
chunki quyosh nuri vayron-u obod ustiga teng tushadi.
Tazod: 
yamon ↔ yaxshi, vayron ↔ obod
.
Talmeh 
Talmeh
(arabcha «
chaqmoq chaqishi
»
, 
«
nazar tashlash
») san‘atida shoir she‘rda 
o‗tmishdagi biror tarixiy shaxs yoxud voqeaga ishora qiladi va uning yordamida fikr yo 
tasvir ta‘sirchanligiga erishadi. Talmeh arabcha 
«
lama’ot
»
(
chaqmoq chaqnashi
) so‗zidan 
olingani bejiz bo‗lmay, qorong‗u kechada yashin chaqnaganda atrof yorishib, ilgari 

---

64 
ko‗rinmay turgan narsalar ko‗rinib ketganiday, biror mashhur shaxs yoxud voqeaga ishora 
aytilmoqchi bo‗lgan fikr yoki tasvirlanayotgan manzaraning aniqroq va jonliroq 
chiqishiga yordam beradi.

Sulaymon saltanatlik podshosen, 
Masih anfoslik, Yusufliqosen.
(Xorazmiy) 
Mazmuni: 
Sulaymon saltanatiga ega podshohsan, Iso Masih (tiriltiruvchi) nafaslisan, Yusuf 
yuzlisan.
Talmeh: