I LL в 0 ‘ L i м milliy iqtisodiyot (makroiqtisodiyot)ning amal qilish V a rivojlanish qonuniyatlari

Уа/pZ ZcZiA'Z m/Zm/Zo/
-
Лтог/Zzafs/ya = SofmZZZZy nmZjsuZo/.
Sofw/ZZZy 
uw
Z
im
/Z
o
/ - E g ri so/Zt/Zar = MZZZZy (ZammacZ.
AZZZZ/y Ж/numnZ - Z/rZwoZy s//y ‘//гм ajnn/t/e/ZarZ - АЪгхо/ш Zoydasfga xoZZt/Zar
-
Ao/:\v/m 
M(/simZ(wm(ty(ZZgaHJoyeZasZ + ZJ/Z/mZy 
ro 
ZnrZar
=
SZu/xsZy (ZammatZ
SZwxs/y (Zt/rrw/mZ — SZ/avsZr sZc/ro/wuZtZrt/r oZ///(uZ/\w// soZZt/Zar = SoZZqZar 
fo Ztmgt/mZan А сушу/ sZunsZy /Zrz/muuZ
Bizning iqtisodiy fanimiz uchun yangi ko'rsatkichlardan 
biri 
sof iqtisodiy farovonlik 
ko'rsatkichi hisoblanadi. Jahon 
amaliyotida u yalpi milliy mahsulot ko'rsatkichiga qo'shim cha 
sifatida qo'llaniladi. Gap shundaki, yalpi milliy mahsulot 
iqtisodiy farovonlik darajasini to'liq aks ettira olmaydi. Bu 
quyidagi sabablar bilan izohlanadi: birinchidan, yalpi milliy 
mahsulot alohida kishilarning farovonligiga bevosita ta ’sir 
ko'rsatmaydigan bir qator unsurlnrni (masalan, amortizatsiya 
ajratmasini) o'z ichiga oladi; ikkinchidan, bu ko'rsatkich 
farovonlik darajasiga bevosita ta'sir ko'rsatuvchi va uni 
belgilab beruvchi bir qator unsurlarni o'z ichiga olmaydi. 
Farovonlik darajasiga yalpi milliy mahsulot tarkibida hisobga 
olinmaydigan unsurlar, jumladan. hordiq chiqarish. bo'sh 
vaqtni mazmunli o'tkazish kabilar ham ta'sir ko'rsatishi 
mumkin. Aytaylik, insonning daromadi oshib borishi bilan u 
kamroq ishlashga va bo'sh vaqtidan ko'proq jismoniy qoniqish 
olishga harakat qiladi. Bunday holda yalpi milliy mahsulot 
hajmi kamaysa, farovonlik darajasi oshadi. Shunga ko'ra, 
bo'sh vaqtdan sermazmun foydalanishdan olinuvchi jismoniy 
qoniqishni hisobga olish uchun yalpi milliy mahsulotga ijobiy 
tuzatish kiritish kerak bo'ladi. Buning natijasida sof iqtisodiy
425
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

farovonlik 
ko'rsatkichi 
hosil 
bo'ladi. 
Biroq. 
iqtisodiy 
farovonlik 
darajasiga 
bo'lgan 
bunday 
bilvosita 
ta'sirm 
miqdoran hisobga olish juda mushkul hisoblanadi.
Agar bo'sh vaqt iqtisodiy farovonlik darajasiga bilvosita 
ta'sir ko'rsatsa, xuflyona iqtisodiyot 
iqtisodiy farovonlik 
darajasini to'g'ridan-to'g'ri va bevosita belgilab beradi, biroq 
bu yalpi milliy mahsulot ko'rsatkichida miqdoran o'z ifodasini 
topmaydi. Shu o'rinda nazarda tutish lozimki, xufiyona 
iqtisodiyotning barcha 
jabhasi 
ham 
iqtisodiy 
farovonlik 
darajasiga ijobiy ta'sir ko'rsatmaydi. Bu o ’rinda