Toshkent farmatsevtika instituti tibbiy va biologik fanlar kafedrasi mikrobiologiya, virusologiya va

Tabiiy passiv immunitet 
— 
bu chaqaloqlar (platsenta) immuniteti bo'lib, homila ona 
qorindaligidayoq orttiriladi. Shuningdek, chaqaloqlar ona suti orqali ham immunitetni orttirishi 
mumki. Immunitetning bu turi uzoq davom etmaydi, 6-8 oydan so'ng yo'qolib ketadi. Lekin 
tabiiy passiv immunitetning ahamiyati katta, u chaqaloqlarni yuqumli kasalliklarga 
chalinmasligini ta'minlaydi 
Sun'iy immunitet
 
(faol immunitet) odamda immunizatsiya (emlash) natijasida orttiriladi. 
Immunitetning bu turi organizmga kuchsizlantirilgan yoki turli usulda o'ldirilgan bakteriya, 
ularning zaharlari, viruslar yuborilgandan so'ng hosilbo'ladi. Masalan, 
ko'kyo’tal, bo'g'ma, 
chechak 
kasalliklariga qarshi immunitet shular jumlasidan. Bunda organizmda faol qayta qurilish 
yuzaga keladi, ya'ni qo'zg'atuvchi va toksinlarga o'ldiruvchi ta'sir ko'rsatuvchi modda (antitelo) 
hosil bo'ladi. Shuningdek, hujayra xossasining o'zgarishi mikroorganizmlar va ular ishlab 
chiqaradigan moddalarga ta'sir ko'rsatadi. Sun'iy faol immunitet sekin-asta, 3-4 hafta ichida hosil 
bo'ladi va 3 oydan 1 yilgacha saqlanadi. 
Sun'iy passiv immunitet
 
organizmga tayyor antitelo yuborish natijasida yuzaga keladi. 
Immunitetning bu turi organizmga antitelo, zardob va immunoglobulin yuborilgan zahoti hosil 
bo'ladi va faqat 15-20 kungacha saqlanadi, so'ngra antitelolar parchalanib, organizmdan chiqib 
ketadi. 
Mahalliy immunitet
tushunchasini fanga A . M . B e z r e d k o kiritgan. U organizm to'qimalari 
va alohida hujayralar ma'lum moyillika ega, deb hisoblaydi. Ularni emlash infeksiya 
qo'zg'atuvchilarning kirishiga to'siq hosil qiladi. Hozirgi vaqtda umumiy va mahalliy 
immunitetning birligi isbotlangan. Lekin alohida to'qima va a'zolarning mikroorganizmlarni 
yuqtirmasligi katta ahamiyatga ega.