Microsoft Word dissertatsiya222. docx

Ilova 2
Ijtimoiy – psixologik adaptatsiyani diagnostika qilish metodikasi
K. Rojers va R. Daymond 
Ushbu so’rovnoma ijtimoiy-psixologik moslashuvchanlik xususiyatlarini
va unga bog'liq bo'lgan shaxsiy xususiyatlarini o'rganish uchun mo'ljallangan.
Rag'batlantiruvchi material 101 savol bilan ifodalanadi, ular uchinchi shaxs 
birlikda, biron bir takrorlanishlarsiz foydalaniladi. Barcha ehtimollik bilan, 
ushbu shakl "to'g'ridan-to'g'ri identifikatsiyalash" ta'siridan qochish uchun 
mualliflar tomonidan ishlatilgan. Ya'ni, sub'ektlar ongli ravishda vaziyatni o'z 
xususiyatlariga mos keladigan holatlar bilan bog'laydi. Ushbu usul 7 ta bir 
biridan farqli shkalalarda baholanadi. Shu o’rinda, javoblarda baholash juda 
qiyin bo’lgan, bir biriga yaqin ballar ham keltirilgan, masalan, 2 "- bu menga 
tegishli bo'lishi mumkinligiga shubha qilaman; va "3" - men buni o'zimga
aytib berishga jur'at etmayman. 
Ko'rsatmalar.
"So'rovda kishi haqida, uning turmush tarzi to'g'risida: tajribalar, fikrlar, odatlar, 
xulq – atvor, xatti-harakatlar haqida gap boradi. Ular har doim o'z hayot tarzimiz 
bilan muvofiqlashtirishimiz mumkin bo’ladi. So'rovnomaning keyingi 
bayonotini o'qib yoki eshitganingizdan so'ng, uni odatlaringizga, turmush ko’ra 
baholang: bu bayonot sizga qanchalik bog'liq bo'lishi mumkin. Javobni 
baholashda, "0" dan "6" gacha bo'lgan balli sistemadan o’zingizga mosini 
tanlaysiz: 
• "0" - bu men uchun umuman taalluqli emas; 
• "1" - bu men uchun qo'llanilmaydi; 
• "2" - bu men bilan bog'liq bo'lishi mumkinligiga shubha qilaman; 
• "3" - men buni o'zimga aytib berishga jur'at etmayman; 
• "4" - bu menga o'xshab ketadi, lekin ishonch yo'q. 
• «5» men kabi. 
• "6" men uchun aniqdir. 
Savollar: 
1. Birov bilan suhbatga kirganda o’zini noqulay his qiladi. 
2. Boshqalarning oldida ochilish orzusi yo'q. 
3.Barcha narsada musobaqalashish, raqobat, kurashni yoqtiradi. 
4. O'ziga yuqori talablar qo'yadi. 
5. Ko'pincha amalga oshirilgan ishlar uchun o'zini ayblaydi. 
6. Ko'pincha kamsitilgan his qiladi. 
7. Boshqa jinsdagi kishi yoqtirishiga shubha qiladi. 
8. U va'dalarini doimo bajaradi 
9. Boshqalar bilan yaxshi munosabatda bo’ladi. 
10. Yopiq shaxs; hamma bilan masofa saqlaydi. 

---

83 
11. O'zining xatolari uchun o'zini ayblaydi. 
12. Mas’uliyatli shaxs; unga ishonishingiz mumkin. 
13. Hech narsani o'zgartirishga qodir emasligini his qiladi, barcha harakatlar 
behuda. 
14. Ko'p narsalarga tengdoshlarning ko'zlari bilan qaraydi. 
15. Odatda o’rnatilgan qoidalar va talablarga amal qilishni qabul qiladi. 
16. O'z e'tiqodlari va qoidalari yetarli emas. 
17. Orzu qilishni yaxshi ko’radi. Hayolotdan reallikka qaytishi qiyin. 
18. Har doim himoyalanishga va hatto hujum qilishga tayyor.
19. O'zini va o'z harakatlarini nazorat qiladi, o'zini majburlash, o'ziga ruxsat 
berish; o'zini o'zi boshqarish uning uchun muammo emas. 
20. Ko'pincha kayfiyatni buzadi: ko'ngilsizlikni boshlaydi. 
21. Boshqalarga taalluqli narsalar umuman qiziqtirmaydi: o'zi bilan band. 
22. Odamlar unga yoqadi. 
23. Ularning his-tuyg'ularidan xijolat bo’lmaydi, ularni ochiq ifoda etadi. 
24. Ko’pchilik orasida ham o’zini yolg’iz sezadi. 
25. Hozir juda noqulay. Bir joyda yashirishni istayman. 
26. Odatda boshqalar bilan kelishadi. 
27. Eng qiyini o’ziga qarshi kurashish.
28. Boshqalarning kutilmagan do'stona munosabatiga ehtiyotkor. 
29. Qalban - optimist, hammasi yaxshi bo’lishiga ishonadi . 
30. Inson qobilyatsiz, o'jar. ularni qiyin deb atashadi. 
31. Odamlarga nisbatan tanqidchi va ularni muhokama qiladi.
32. Odatda u o'zini rahbar emas, balki xodim deb biladi: u har doim mustaqil fikr 
yuritishga va harakat qilishga qodir emas. 
33 Uni yaxshi biladiganlarning ko'pi uni yaxshi ko'radi. 
34. Ba'zan shunday fikrlar mavjudki, men hech kim bilan baham ko'rishni 
xohlamaydi. 
35. Jozibali ko'rinishdagi odam. 
36. O’zini nochor his qiladi, yaqin kishiga muhtoj bo'ladi. 
37. Bir qarorga kelgach, unga amal qiladi. 
38. O’zi qaror qabul qilsa ham, boshqalarning ta'siridan chiqolmaydi. 
39. O'zida hech narsa yo'qdek bo'lib qolsa ham, o'zini aybdor his qiladi. 
40. O'zini o'rab turgan narsalarga dushmanlik his qiladi. 
41. Hammadan mamnun. 
42. Chegaradan chiqib ketadi, o’zini qo’lga ololmaydi, o’zini boshqara olmaydi.
43. Unutishni his qiladi; Ilgari havotirlantirgan hamma narsaga to’satdan befarq 
bo’ladi.
44. Bosiq, xotirjam. 
45. G'azablanib, ko'pincha o'zini yo'qotadi. 
46. Ko'pincha o’zini kamsitilgan his qiladi. 
47. Shoshqaloq, toqatsiz, qiziqqon shaxs: sabrlilik yetishmaydi. 
48. G'iybat qilishi ham mumkin. 

---

84 
49. O’zining hislariga uncha ishonmaydi: chunki ba’zan bundan pand yeydi. 
50. O’zligicha bo’lish, o’zini tabiiy tutish qiyin.
51. Avvalo, aql turadi, hislar emas. Nimadur qilishdan oldin yaxshilab o’ylaydi.
52. U o'zi bilan sodir bo’layotgan voqealarni keragidan ortiq tahlil qiladi, ortiqcha 
narsalarni to’qishi mumkin. ... Bir so'z bilan, bu dunyo odami emas. 
53. Odamlar odamlarga chidamli bo'lib, har bir kishini o'zi kabi qabul qiladi. 
54. O’zining muammolari haqida o'ylamaslikka harakat qiladi. 
55. O'zini qiziqarli shaxs deb hisoblaydi - o'ziga jalb etuvchi, o’ziga tortuvchi 
shaxs deb o’ylaydi.
56. Uyatchan odam, tez siqiladi. 
57. Ishni oxirigacha yetkazishi uchun, eslatib turish lozim. 
58. Ruhiyatida o’zini boshqalardan ustun biladi.
59. O'zligini ifoda etish, o'z o'zini namoyon qilish, Menini ko’rsatish qo’lidan 
kelmaydi.
60. Boshqalar u haqida nima deb o’ylashidan qayg’uradi.
61. O’zini yaxshi ko’radi, muvafaqqiyatga intiladi, maqtashlarini yaxshi ko’radi: 
kuchlilar orasida bo’lishga intiladi. 
62. Ayni vaqtda juda hurmatga sazovor inson. 
63. Faol, energetik, tashabbuskor shaxs. 
64.Qiyinchiliklar, mashaqqatlar qarshisida to’xtab qoladi.
65. O'ziga yetarli baho bera olmaydi. 
66.Tabiatan, rahbar va boshqalarga ta'sir qilishi mumkin. 
67. O'zini yaxshi ko'radi. 
68. Qattiqo’l, o’ziga ishongan shaxs; o’zinikini o’tkazishga harakat qiladi.
69. Birov munosabatda tortishishni yoqtirmaydi, ayniqsa, kelishmovchilik 
chiqishi aniq bo’lsa.
70. Uzoq vaqt davomida qaror qabul qila olmaydi, keyin uning to'g'riligiga shubha 
qiladi. 
71. O’zini yo’qotib qo’yadi, hamma narsa uning hayotida chalkashib ketadi.
72. O'zidan qoniqadi.
73.Omadsiz.
74. Yoqimli, o’ziga maftun etadigan shaxs.
75. Ko’rinishi chiroyli bo'lmasligi mumkin, lekin inson sifatida yoqadi. 
76. Qarama-qarshi jinsdagi kishilardan uzoq bo’ladi, ular bilan aloqa qilmaydi. 
77. Agar nimadir qilish kerak bo'lsa, uni qo'rquv qamrab oladi: men buni 
qilolmayman, bu qo’limdankelmaydi.
78. Qalban tinch va osoyishta, hech narsa bezovta qilmaydi. 
79. Qattiq mehnat qilishga qodir. 
80. Ulg’ayayotganini his qiladi: atrofidagilarga va dunyoga nisbatan 
munosabatini o'zgartirib boradi. 
81. Umuman tushunmaydigan narsasi haqida ham gapirishi mumkin. 
82. Doimo haqiqatni gapiradi. 
83. Tashvishli, zo'riqqan, xavotirli. 

---

85 
84. Nimadir qilishga undash uchun, siz uni yonida turib berishingiz kerak.
85. O’ziga nisbatan ishonchsizlikni his qiladi. 
86. Vaziyatlar ko'pincha o'zini himoya qilish, o'zini va o'z harakatlarini oqlashga
majbur qiladi. 
87. Boshqalar bilan muomala qilishda yumshoq, murosali odam. 
88. Zehnli, tafakkur qiluvchi shaxs.
89. Ba'zan maqtanishni yoqtiradi. 
90. Qarorlar qabul qiladi va ularni darhol o'zgartiradi; u irodaning 
yetishmasligidan o'zini xorlaydi, lekin o'zi bilan hech narsa qila olmaydi. 
91. U kuchiga suyanishga harakat qiladi, boshqalarning yordamiga muhtoj emas. 
92. Hech qachon kechikmaydi. 
93. Jiddiylik, qattiqqo’llik, ichki erkinlik yetishmasligini his qiladi.
94. Odamlar orasida ajralib turadi.
95. Ishonchli shaxs emas, hamma narsani ishonib bo’lmaydi.
96. O’zini yaxshi tushunadi, nima xohlashini yaxshi biladi 
97. Taniqli, ochiq odam; odamlar bilan muloqotda bo'lish osonroq. 
98. Kuchi va qobilyati o’ziga berilgan vazifalarni bajarishga yetdi, barchasini 
uddalaydi.
99. U o'zini qadrlamaydi: hech kim uni jiddiy qabul qilmaydi; atrofdagilar unga 
shunchaki sabr qilishga harakat qiladilar. 
100. Boshqa jinsdagi odam butun hayolini ehallaganidan tashvishda.
101. U o’zini barcha odatlarini yaxshi deb hisoblaydi.