Maktabgacha yoshdagi

Abu nasr Farobiy 
 (873–960-yy.)
Abu Rayhon Beruniy 
(973–1043-yy.) 

---

15
lardan hosil bo‘ladi deb hisoblaydilar. XIX asrda psixik hodi-
salarni o‘lchash mumkinligi, psixologiyada eksperiment bo‘lishi 
mumkinligi ko‘pgina psixologlar tomonidan ilgari surildi. I. Ger-
bart, Veber, Fexner, V. Vundt kabi nemis psixologlari eksperimen-
tal psixologiyaga asos soldilar. V. Vundt 1879-yili Leypsigda bi-
rinchi eksperimental laboratoriyasini, 1881-yili Berlin universiteti 
huzurida eksperimental psixologiya institutini tashkil qildi. Pro-
fessor A.F. Lazurskiy (1874–1917) tomonidan ta’lim masalalarini 
o‘rganishda keng qo‘llaniladigan tabiiy eksperiment metodi ish-
lab chiqildi.
Nazorat savollari:
1. Psixologiya nimani o‘rganadi? Unga ta’rif bering. Psixika 
nima?
2. Kundalik turmushdagi hodisalar va ilmiy psixologiya de-
ganda nimani tushunasiz?
3. Psixologiya tarixi qanday davrlarga bo‘linadi?
4. Markaziy Osiyoda psixologik ta’limotlarning rivojlanishi 
haqida so‘zlab bering.
5. Birinchi eksperimental laboratoriya qayerda va kim tomo-
nidan tashkil etildi?
6. XIX va XX asrlarda psixologiya taraqqiyotida qanday yu-
tuqlarga erishildi?
1.2. Hozirgi zamon psixologiyasining vazifalari, tarmoqlari va 
fanlar tizimida tutgan o‘rni. «Ta’lim to‘g‘risida»gi qonun, «Kadr-
lar tayyorlash milliy dasturi»dagi vazifalarni amalga oshirishda 
psixologiya fanining ahamiyati
Yangi davr va psixologiya. 
Ma’lumki, «Ta’lim to‘g‘risida»gi 
qonun, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da ta’limning uzluksiz-
ligi, uning mutlaqo yangi mazmuni kasb-hunar kolleji nufuzi-
ni oshirishga, jamiyat taraqqiyotida tutgan o‘rniga yuksak baho 
be rilgan. Zamonaviy ta’lim markazida shaxs turadi, unga ta’sir 
etuv chi, zaruriy fazilatlarni shakllantiruvchi bo‘lib o‘qituvchi tim-
soli mujassamlashgan. O‘zbekistondagi tub islohotlar inson omi-
li, uning mukammalligi, o‘z ustida ishlashi, qayg‘urishi muam-
mosini har qachondagidan ham dolzarb masalaga aylantirdi. Turli 

---

16
o‘zgarishlarga psixik jihatdan tayyorgarlikni ta’minlash yangicha 
fikrlash va ro‘y berayotgan jarayonni obyektiv va to‘g‘ri idrok qi-
lish qobiliyatini rivojlantirish muammosi inson psixikasini bilish-
ni ilgari surdi. Psixik hodisalar bilan har bir inson tanish bo‘lishi, 
yangi davr o‘zgarishlariga oqilona javob bera olishini talab qila-
di.