Зиёвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

САЛАВОТНИ РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВА САЛЛАМГА 
ЕТКАЗУВЧИ ФАРИШТАЛАР 
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: 
“Уйларингизни қабристонга айлантирманглар! Менинг қабримни (йиғилиб) байрам (ўтказадиган жой) 
қилиб олманглар! Балки менга салавот айтинглар! Зеро, қаерда бўлсангиз ҳам салавотингиз менга етиб 
келади” (Абу Довуд, Аҳмад, Байҳақий ривояти. Ҳадис санади саҳиҳ). 
Ҳар бир мўмин-мусулмон киши уйида намоз ўқийди, зикр-тасбеҳ, салавот айтади. Акс ҳолда 
ибодатдан холи уй қабристонга, ундаги одам маййитга ўхшаб қолади. Инсон яшаш учун овқат ейди, сув 
ичади. Қалб ўлиб қолмаслиги учун эса имон, ихлос, ибодат, зикр-тасбеҳ зарур. 
Мўмин киши ер юзининг қайси бурчагида бўлсаям ихлос билан салавот айтса, фаришталар уни 
Расули акрам соллаллоҳу алайҳи ва салламга етказади. Шунинг учун қуруқликдами, денгиздами, 
чўлдами, тоғ-тошдами, боғ-роғдами, қаерда бўлсаям салавот айтилаверади. 
Абу Бакр розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Менга 
кўп салавот айтинглар! Зотан, Аллоҳ қабрим олдида бир фариштани вакил қилиб қўйган. Умматимдан 
бирон киши салавот айтса, ўша фаришта: “Эй Муҳаммад, фалончи ўғли фалончи мана (шу) соатда сизга 
салавот йўллади”, дейди” (Дайламий “Фирдавс”да ҳасан санад билан ривоят қилган). 

---

34 
Йўллаган салавотимиз сабаб отамиз исми ҳам суюкли Пайғамбаримиз алайҳиссаломга зикр 
қилинар экан. Агар фарзандларимизга салавот айтишни ўргатсак, бунинг манфаатидан баҳраманд 
бўламиз. Яхшиликка йўллаганимиз учун келгуси авлодлар эзгу амаллари савоби бизга ҳам тегиб туради, 
иншааллоҳ! 
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда: “Ким қабрим тепасида 
(туриб) салавот айтса, уни эшитаман. Агар узоқдан салавот йўлласа, (салавоти фаришталар томонидан) 
менга етказилади”, дейилган (Байҳақий “Шуабул имон”да, Абу Шайх “Китобус савоб”да ривоят қилган. 
Ҳадис санади жаййид). 
Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят 
қилади: “Аллоҳнинг 
– 
ер юзини кезиб юрадиган 
–
фаришталари бор. Улар менга умматим саломини 
етказади” (Насоий, Доримий, Аҳмад ривояти. Ҳадис санади саҳиҳ). 
Бир гуруҳ фаришталар курраи замин бўйлаб айланиб юради, бирон банда салавот ёки салом айтса, 
уни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга етказади. 
Биз бировга салом берсак ёки кимдандир салом айтиб юборсак, саломимиз аликсиз қолиши 
мумкин. Аммо пайғамбарлар Саййидига берган саломимиз у зотга, албатта, етказилади. Расули акрам 
соллаллоҳу алайҳи ва саллам биз берган саломга жавоб қайтарадилар. Қандай қилиб, дейсизми? Бу 
саволга қуйидаги ривоятдан жавоб оламиз. 
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам 
шундай деганлар: “Бирон киши менга салом берса, Аллоҳ руҳимни қайтаради. Шунда мен унинг 
саломига алик оламан” (Абу Довуд, Аҳмад, Байҳақий ривояти. Ҳадис санади ҳасан).