Мавзу: Фалсафа фанининг предмети, ма=сади, вазифалари ва муаммолари

Turkiston ma’rifatchi-jadidlarining estetik qarashlari (Furqat, Anbar
Otin, Fitrat, CHo‘lpon). 
XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Rossiya mustamlakasi
bo‘lgan mazlum Turkistonda ham Uyg‘onish ro‘y berdi. Nisbatan qisqa vaqtni o‘z
ichiga olgan bo‘lsa-da, bu Uyg‘onish hayotning barcha sohalarida aks etdi. Uning
ibtidosida ilg‘or rus tafakkuridan habardor ma’rifatchilar turar edi. Bu ma’rifatchilar
keyinchalik
jadidlar
deb atala boshladi. Ularning asosiy maqsadi Turkistonning
milliy ozodlikka erishishi edi. Erishishning yo‘lini esa ular xalqni ma’rifatli, o‘z
insonlik huquqini talab va himoya qila oladigan darajaga ko‘tarishda deb bildilar.
Buning uchun esa, ular nazdida uch yo‘nalish muhim edi; 
maorif
, 
san’at
va 
matbuot
.
SHu nuqtai nazardan ma’rifatchi jadidlarning san’atga, ayniqsa, uning o‘sha davrda
eng qamrovli bo‘lgan turlari adabiyot va teatrga alohida e’tibor berganlari tabiiydir.
Zero ma’rifatchi jadid mutafakkirlar axloqiy va estetik tarbiya orqali millat ozodlikka
erishadi, deb hisoblar edilar. SHu bois jadidlikni ma’lum ma’noda ijtimoiy-axloqiy-
estetik harakat deb aytish mumkin.
Eng yangi davr estetikasidagi asosiy yo‘nalishlar (ruhiy taxlil,
ekzstensiyachilik).
Oktyabr davlat to‘ntarishidan so‘ng 1917 yili Rossiyada

---

SHo‘rolar tuzumi vujudga keldi. Bu tuzum asoschilari V.I. Lenin va I.V. Stalin butun
mamlakatda totalitar tartib o‘rnatdilar, yangi mustamlakachilik siyosatini olib
bordilar. Turkiston avval to‘rt, so‘ng besh milliy respublikaga bo‘lindi. 30-yillardan
boshlab SSSR deb atalgan bu imperiyada falsafiy-ijtimoiy fanlar mafkuraga
bo‘ysundirildi, ularga mafkuraning bir ko‘rinishi maqomi berildi. Natijada ular
rivojlanishdan to‘xtadi. Ammo jahonda bu fanlarning taraqqiyoti rosmana davom
etdi, yangi-yangi oqimlar va yo‘nalishlar vujudga keldi, mavjudlari yanada keng
rivojlanish yo‘liga chiqdi. SHular jumlasidan estetika ham taraqqiy topdi. Ana shu
taraqqiyotda ruhiy tahlil yohud froydchilik yo‘nalishi o‘ziga xos o‘ringa ega.
Avstriyalik tahlilchi-faylasuf