Мавзу: Фалсафа фанининг предмети, ма=сади, вазифалари ва муаммолари

Zigmund Freyd
(1956-1939) ruhshunoslikda
yangi bir davr ochdi. SHu asnoda badiiy ijodning o‘ziga xos nazariyasini yaratdi. 
Freyd san’atning mavjudligini yuqorida tilga olingan
sublimatsiya nazariyasi
bilan izohlaydi. «Odamlarning kundalik hayotini kuzatish shuni ko‘rsatadiki, - deydi
Froyd, - ko‘plar o‘z jinsiy intilishlarining katta qismini kasbiy faoliyatlariga o‘tkazib
yuborishga erishadilar... Bunda mazkur intilishlar sublimatsiyaga uchraydi, ya’ni o‘z
jinsiy maqsadlaridan chekinib, endi jinsiy bo‘lmagan, ijtimoiy jihatdan yuksak
maqsadlar tomon yo‘naladi».
San’at, Freydning fikriga ko‘ra, tush kabi, onglanmaganlik o‘zini nisbatan
ravshan va bevosita ko‘rsatadigan soha. San’at timsollarida onglanmaganlik 
nazorat
(senzura) uchun ma’qul keladigan ramziylik shakllarini oladi. Voqelik ijod
jarayonida salbiy (negativ) kuch sifatida ishtirok etadi: u onglanmaganlikning erkin
va to‘g‘ridan to‘g‘ri ifodalanishiga to‘sqinlik qiladi. Xayolot (fantaziya)ni Freyd
badiiy ijodning asosi deb hisoblaydi.
Xayolotning manbai
esa - onglanmaganlik,
inson ruhiy kuchlarining ombori. Real hayot bilan kelisha olmagan, jamiyat
tomonidan ta’qiqlangan intilishlar o‘zini xayolotda va xayolot asosida vujudga
keladigan san’atda namoyon qiladi.
To‘g‘ri, Freydning san’atdagi hodisalarni, san’at asari tahlilini, umuman,
hamma narsani faqat biologik-seksual tarzda olib qarashini, ularni «Edip
kompleksi»ga taqab qo‘yilishini qo‘llab-quvvatlab bo‘lmaydi. Lekin, shunga
qaramay, Freyd ilgari surgan g‘oyalar san’at taraqqiyotiga, nafosatshunoslik ilmiga
katta ta’sir ko‘rsatadi. Froyd ishini davom ettirgan Karl YUng, Otto Rank, Erix
Fromm singari tahlilchi faylasuflar ham bu borada ulkan ishlarni amalga oshiradilar.
Estetikaning kategoriyalari. 
Har bir fan o‘z maqomiga ko‘ra muayyan 
faoliyatning tadqiqot sohasi bo‘lib, bu faoliyat tabiat, jamiyat va tafakkur haqida 
yangi bilimlar hosil qilishga qonun va kategoriyalar asosida olamni yangidan idrok 
etishga qaratilgan bo‘ladi.