Rasulova muhabbat ixtiyorovna

second, to coma to a sticky end, to stick at nothing, gospel truth, bosom friend
kabilar frazeologik birlashmalarga misol bo’ladi.
Shuni ta’kidlab o’tish lozimki, A.I.Smirnitskiy, Z.N.Anomosova, 
A.V.Kumacheva, T.N.Derbulova, N.N.Amosova, N.M.Shanskiy kabi qator 
tilshunoslar tomonidan ilgari surilgan. Frazeologizmlar klassifikatsiyalari ham 
o’ziga xos ahamiyatga ega. N.N.Amosova tomonidan taklif etilgan 
frazeologizmlarning klassifikatsiyasiga to’xtalib o’tamiz. Komponentlardan biri 
1
Ne’matov H., Rasulov R.”O’zbet tili sistem leksikologiyasi”.– T.: 1995.-B.34.

---

47 
yoki butun bir birikmaning maxsus ma’noga egaligi yoki ega emasligiga ko’ra 
frazeologik birliklar 
frazemalar
va 
idiomalarga
bo’linadi.
1
Frazemalar 
odatda ikki 
so’zdan tashkil topadi va shu komponentlardan biri ikkinchisiga bog’liq bo’lgan 
holda maxsus ma’noga ega bo’ladi. Masalan, 
small horse
da ikki komponent 
bo’lib, birinchi komponentning (
horse
) kontekstdan almashinadigan o’ziga xos 
ma’nosini tushunishda kalit vazifasini o’taydi. Buni quyidagi misollarda kuzatish 
mumkin: 
small talk, to knit one’s brows, husband’s tea.
Frazeologizmlarning semantik xususiyatlarini o’rganish orqali ularda 
frazeologik polesemiya, frazeologik sinonimiya, frazeologik antonimiya va 
paronimiya hodisalari borligi aniqlangan. Frazeologizmlarning paradigmatik va 
sintagmatik xususiyatlari ularda grammatik, morfologik, sintaktik va leksik-
semantik vositalar qo’llanilishini ko’rsatadi. Frazeologizmlarning variantlanishi 
ularning komponentlari almashinishi, qo’llanilishi, tushurib qoldirilishi 
transfarmatsiya qilishga bog’liq. Grammatik-morfologik strukturasiga ko’ra
fe’llik, ravishlik, undovlik va hokazo frazeologizmlar farqlanadi. Frazeologizmlar 
tarkibiga kirgan so’z turkumlari ba’zan o’zlarining mustaqil ma’nolarini yo’qotadi. 
Masalan, 
cho’ntagini qoqmoq – oxirgi tiyinigacha olib qo’ymoq, quloq bermoq – 
quloq solmoq, havoga uchmoq – e’tibor bermaslik
sichqonning ini ming tanga 
bo’lmoq 
ma’nosida kabi. 
Frazeologizmlar ayniqsa leksik-semantik jihatdan sinonimlarga juda boy. 
Birgina 
asabi buzilmoq, xafa bo’lmoq
ma’nosida ishlatiluvchi