Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги фарғона давлат университети

 Ёш 
–
 умрини бағишлар, қари 
– 
умрини қаришлар.
Бир донишманддан : “Энг ёмон касаллик нима?” деб сўраганларида, у: 
“Қарилик” деб жавоб берган экан. Дарҳақиқат, қарилик тобора авж олиб 
борувчи ожизлик, хасталик ва инсон умрининг поёни, демакдир. Вар
.:”Ёшга 
– кўҳистон гулистон кўринар, Қарига – гулистон гўристон кўринар” 
(Ёшлар 
тобора ҳаётга қизиқиб, ҳар бир нарсага завқ билан қарайверадилар. Қариялар 
эса сиҳатлари,куч-қувватлари кета боргани сари кайфиятлари бузилиб, яхши 
нарсалар ҳам ёмондай туюлиб бораверади. Ҳаётнинг лаззати қанчалик ширин 
бўлса, даҳшати шунчалик аччиқ”, дейилмоқчи
);“Ёшлар ўйинни хуш кўрар, 
Қариялар – уйқуни”;“Ёшлигингда қўлинг ишлар, Қариганингда тилинг 
ишлар”; “Ёшлик – ёшга қарамайди, Қарилик – сочга”;”Ёшликнинг аввали-ю, 
Қариликнинг кейини” 
(Бу мақолни :” Киши қанчалик қартайиб боргани сайин 
феъл – атвори ёш болаларникига ўхшаб бораверади”, деган маънода 
қўллайдилар”); 
“Ёш кетаман, деб қўрқитар, Қари ўламан, деб қўрқитар”. 
 Ёшлик 
– 
бебошлик 
Мазкур провербиал фразеологик бирлик болаларининг ҳаддан ташқари 
шўхлиги, қулоқсизлиги ё ношудлигидан хафа бўладиган, нолийдиган ота-
оналарга: “Хафа бўлманг, ҳали ёш-да, ёшлигига боради. Ёши улғайгач, 
турмуш “юки” бўйнига тушгач, бундай қилиқларини ташлайди, қуйилади, 
хато-камчиликларга йўл қўймайдиган бўлади”, деган маънода тасалли бериб 
айтилади. 
Вар.: “Ёшлик – бебошлик, йигитлик – беклик, Қарилик – болалик ”; 
“Бола болалигига боради”; “Бола сўйласа – сўзи ширин, ўйласа- ўйи қийин”; 
“Ўт тутунсиз бўлмас , Йигит ёзиқсиз бўлмас ”
(ёзиқ-гуноҳ, айб, хато, 

---

115 
камчилик. “Ўт аввалига буруқсаб, тутаб, кўзни ачиштириб, кейин ловуллаб 
ёниб кетади. Худди шунингдек, йигит ҳам ёшлигида хато-камчиликлари, 
нуқсонлари, шўхлиги билан ота-онани куйдиради, хафа қилади, аммо , катта 
бўлгани сари эс-хушини йиғиб олиб, ота-онанинг жонига оро кира боради”, 
дейилмоқчи); 
“Хўтиклигида диринглайди, Эшак бўлганда қулоғи шалпаяди”; 
“Той қоқилмай от бўлмас”; “Той қоқилмай йўл танимас”; “Бола , боланинг 
иши чала”; “Ёши етмай, иши битмас”; “Ёшдан – хато, Каттадан – узр”
(“Ёш ёшлигига бориб, хато қилиб қўйса, катта уни жуда койиб ташламай, 
кечириш лозим”, дейилмоқчи).”