Менингококкли инфекциясининг клиника

Менингококкли инфекциясининг клиника Менингококкли инфекция - турли клиник шакллар билан кечадиган ва менингококклар (Neisseria meningitidis) чақирадиган юқумли касаллик бўлиб клиник кечиши одатда менингит ёки менингококсемия кўринишида юзага чиқиб, тезлик билан авж олиб, турли кўринишларда, шок ва ўлим холатларигача кузатилиши мумкин. Менингококк инфекцияси қандай тарқалади. Менингококк одамдан одамга акса урганда, йўталганда ҳаво-томчи орқали юқади. Менингококкли инфекциялар кичик ёшдаги болалар учун ўта хавфли бўлиб, катта ёшдаги болалар ва катталар ҳам касалланиши мумкин. Одатда касаллик белгилари юққандан кейин 4 куни пайдо бўлади, лекин 2-10 кунгача ўзгариб туриши мумкин. Менингококк инфекцияси бир неча шаклда кечади: назофарингит – касаллик бурин битиш (насморк) кўринишида кечади; минингет – мия қобиғини яллиғланиб, бош мияга бактерияларни тушиши; менигококкли сепсис – бактерияларни қонга тушиши. Менингококкли менингит бурун битиши билан бошланади, кейинчалик бош оғриши, тана ҳарортининг кўтарилиши, кўнгил айнаши, қайт қилиш, ёруғликка сезгирликни ошиши ва бўйин мушакларини тиришиши каби оғир белгилари пайдо бўлади. Кўпинча касаллик яшин тезлигида кечиб, беморни ўлими билан тугайди. Менингококкли сепсис ўзига хос 1-3 кун давомида тана ҳароратининг кўтарилиши, қон кетишлар (ички қон кетишлар, кичик нуқта кўринишда терига қон қўйилиши), руҳий-эммоционал бузилишлар (кома, сопор, ҳар хил гап гапириш ва қўзғалиш). Кучли интоксикация (менингококк бактериясини парчаланиш маҳсулотлари билан заҳарланиш) тезда нафас, юрак – қон томирлари тизими фаолиятини бузилишларига, шокка олиб келиб ўлим ҳолати қайд этилади.	Менингококк инфекцияси Менингококкли менингит бош мия қобиғи ва орқа мияни яллиғланишидир. Кучли бош оғриши, тана ҳароратини кўтарилиши, кунгил айнаши, қайт қилиш, ёруғликка сезгирликни ошиши ва бўйин мушакларини тиришиши билан кутилмаганда бошланади. Менингококк бактериялари жуда оғир кечадиган кўпинча ўлим билан якун топадиган сепсис (қонни ифлосланиши) келтириб чиқаради. Менингитга қарши вакцина икки ёшдаги болалар ўртасида жамовий иммунетит пайдо қилиб, болалар ўртасида яхши ҳимояни ташкил қилади. Менингококк инфекцияси билан касалланиш эҳтимоли. Хавфли гуруҳга 5 ёшгача болалар киради. Менингококкларнинг ўзига хос хусусияти улар ҳимоя капсуласи мавжуд бўлиб, кичик болаларда (1-5 ёшли) табиий инфекцияларга қарши самарали иммунетит ишлаб чиқа олмайди. Шу сабабли бу касаллик билан асосан кичик ёшдаги болалар касалланади. Юқумлилик даражаси 20 фоиз, яъни ҳар бешинчи бемор билан мулоқатда бўлган бола касалланади.
		МЕНИНГОКОКК ИНФЕКЦИЯСИНИНГ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ ВА ПРОФИЛАКТИКАСИ Neisseria meningitidis 2022 йил Менингококк инфекциясига қарши вакциналар ва эмлаш. Капсулали полисахарид антигенларига кўра, менингококк 12 серогуруҳларга бўлинади. Касалланишнинг кўтарилиши циркулияцияда бўлган серогуруҳларини ўзгариши билан боғлиқ. А серогуруҳи штаммлари эпидемия чақиради, В, С и Y серогуруҳлари спорадик ҳолда учрайди. Аҳолини 80 фоизни эмлаш орқали эпидемияни тухтатиш мумкин. Менингококклардан ҳимояланиш учун таркибида менингококкнинг турли серогуруҳлари антигенларини сақловчи икки турдаги вакциналар мавжуд: Полисахарид вакциналар (2,3 ва 4 валентли). С гуруҳига қарши менигококкли конъюгирланган вакциналар. ЛИКВОР

Профилактикаси: 1.Беморларни эртачи аниқлаш. 2. Барча беморларни шифохонага ётқизиш. 3.10 кунга карантин.4.Мулоқотда бўлганларни 10 кун тиббиет назоратида булиб 5. Мулоқотда бўлганларни бурун ва томоғидан бактериологик мазок олинади. 6. Ўчоқда жорий дезинфекция ўтказилади 7.Хонани тезғтеш шамоллатиш керак 8.Эпидемик кўрсатмалар биноан мулоқотдагилар эмланади.