Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги фарғона давлат университети

âge: douze ans ou vingt, on celui du 
capitaine
. (S. Japrisot, La Passion des femmes).
Ўзбек тилида турли ёш даврларига хос бўлган қуйидаги провербиал 
фразеологик бирликларни мисол тариқасида келтириш мумкин: 
Ёш келса 
– 
ишга, қари келса 
– 
ошга. 
Кишини
 
инсонпавар бўлишга даъват этувчи кўплаб мақоллар орасида 
умуман одамларни, айниқса қарияларни, ўзидан кичикларни ҳурмат қилиш, 
уларга яхши муомалада бўлиш зарурлигини уқтирувчи мақоллар ҳам оз эмас. 
Юқоридаги мақол халқимизнинг яхши бир одатини ифода этади. Азалдан 
яшаб келаётган бу одатга кўра, агар кишининг уйига дафъатан, кутилмаганда 
бирор сабаб билан ёши катта, кекса одам келиб қолса, дарҳол уни энг яхши 
деб билган жойларига (ёзда соя-салқин ерга, қишда иссиқ жойга) 
ўтқазадилар-да, ҳол-аҳвол сўраб, дастурхон ёзиб, чой дамлаб, ош-нон ва ноз-
неъматлар билан меҳмон қиладилар. Агар бирор иш қилиб турган бўлсалар-у, 
ёш қариндош-уруғлардан, дўст-биродарлардан, қўни-қўшнилардан бирортаси 
ё бир нечаси (ҳоҳ йигит бўлсин, ҳоҳ қиз) бирор сабаб билан келиб қолса, 
олдин уни ишга солиб, кейин меҳмон қилаверадилар. Таомилга кўра, бу айб 
саналмайди, келиб, ишга тушиб кетган йигит-қизлар буни кўнгилларига ҳам 
олмайдилар. Аксинча, улар келган заҳотлари бирор иш қилинаётганини 
кўриб қолсалар, уй эгаси “кўмаклашиб юбор” демаса ҳам, ҳатто у “йўқ-йўқ, 
сен овора бўлмай қўяқол, ўзи арзимаган иш, бирпасда қилиб қўяман” деб 
унамаса ҳам , ишга тушиб кетадилар.

---

114 
Ўзбек 
тилида бундан ташқари, яна қуйидаги фразеологик 
вариантларни учратиш мумкин, масалан:
”Ёшга – хизмат, Қарига – 
ҳурмат”;“Ёшлар – хизматда, Қарилар – иззатда”; “Ош – каттадан, Иш – 
кичикдан”; “Сен сийласанг қарини, Тангрим сийлар барини”; “ Чолни 
кўрсанг, бобом де”; “ Ёшнинг ҳурмати – қарз, Қарининг ҳурмати – фарз” 
(фарз 
– 
ижро қилиш зарур ва шарт бўлган нарса);
“Ёши улуғни улуғлаган – 
бахт топар
”.