Юлдашeв А. Сирожиддинов И. Хусаинов М

Очиқ турдаги акциядорлик жамияти – бу акциядорлари ўзларига 
тегишли акцияларни бошқа акциядорларнинг розилигисиз эркин 
тасарруф қила оладиган жамият. У чиқарадиган акцияларига очиқ обуна 
ўтказиш ва уларни эркин сотиш ҳуқуқига эга. Таъсисчиларнинг энг кам 
сони ҳам чекланмаган. Очиқ турдаги АЖ учун устав фондининг энг 
кичик миқдори АЖ рўйхатидан ўтказилган санада марказий банкнинг 
курси бўйича 400 минг АҚШ долларига эквивалент суммадан кам 
бўлмаган миқдорда бўлиши керак. 
Очиқ турдаги жамиятнинг акциялари бошқа акциядорларнинг 
рухсатисиз ҳам қўлдан қўлга ўтиши мумкин. 
Очиқ турдаги АЖ ни бошқа турдаги жамиятларга айлантириш 
мумкин эмас. 

---

42 
Очиқ турдаги акциядорлик жамияти ҳар йили оммавий ахборот 
воситаларида: 
- йиллик ҳисоботни; 
- бухгалтерлик балансини; 
- фойдалар ва зарарлар счётини; 
- жамият акциялари эмиссиялари проспектини; 
- умумий мажлисни ўтказиш санаси ва жойини маълум қилиб 
туриши шарт. 
Ёпиқ турдаги акциядорлик жамияти – бу акциялари номланган 
(эгаси ёзилган) ва улар фақат АЖ таъсисчилари ўртасида тақсимланган 
жамиятдир. Унинг акциялари қимматли қоғозлар бозорида муомалада 
бўлиши жамият Низомига биноан ман этилган ёки чекланган бўлади. 
Ёпиқ турдаги акциядорлик жамиятининг акциялари фақат исми ёзилган 
бўлиб, уларни бошқа шахсга бериш тартиби уставда белгилаб қўйилади. 
Мазкур турдаги жамият акциядорлари унинг янги акциялари ёки бошқа 
акциядорларнинг сотиладиган акцияларини сотиб олишда устунлик 
ҳуқуқига эга бўлади. Ёпиқ турдаги АЖ учун устав фондининг энг кам 
миқдори АЖ рўйхатидан ўтказилган санада марказий банкнинг курси 
бўйича 400 минг АҚШ долларига эквивалент суммадан кам бўлмаган 
миқдорда бўлиши керак. 
Бундай жамиятларнинг таъсисчилари сони энг камида уч кишидан 
иборат бўлади ва улар акционер бўлиши шарт. Акционерлар сони 50 
тадан ошган тақдирда олти ой ичида жамиятни очиқ турдаги АЖга 
айлантириш зарур. 
Биринчи ва иккинчи схемаларда ёпиқ ва очиқ турдаги акциядорлик 
жамиятларни ташкилий шакллари кўрсатиб ўтилган. 
Акциядорлик жамиятини ташкил этиш учун қуйидагилар зарур: 
- жамиятни ташкил этиш ва биргаликда фаолият кўрсатиш ҳамда 
бир ёки бир неча шахсга жамиятни ташкил этиш учун ваколат бериш 
тўғрисида шартнома тузиш; 
- акцияларга обуна ўтказиш; 
- таъсис конференциясини ўтказиш; 
- жамият ва унинг акцияларини давлат рўйхатидан ўт казиш. 
Жамиятни ташкил этишдаги харажатлар шартномага имзо чеккан 
шахсларга тақсимланади.