Tibbiyot instituti talabalari uchun

14.5.4. Alkogoldan mastlik holatini aniqlash sud tibbiyoti ekspertizasi
Ekspertiza o’tkazish usuli va shartlari.
Bunday ekspertiza ma’muriy, 
tergov va sud organlarining yo’llanmasiga binoan psixiatr yoki nevropatologlar, 
agar ular bo’lmaganda boshqa mutaxassislarga yuklatilgan. Ko’pincha davolash 
muassasasining navbatchi vrachlari tomonidan amalga oshiriladi.
Ekspertiza o’tkazishning eng ko’p shartlaridan biri o’z xizmat vazifasini 
bajarayotgan yoki qonunbuzarlikni sodir etgan kishilarda mastlik holati bor yoki 
yo’qligini bilishlikdir. Bizning qonunlarimizga ko’ra, mastlik holatida sodir qilgan 
jinoyatlar uni jinoiy javobgarlikdan ozod qilmaydi, balki ayrim hollarda 
javobgarlik darajasini oshiradi. Ayniqsa mastlik holatida avtomobilni boshqargan 
shaxsga nisbatan yuqori javobgarlik belgilangan.
Alkogoldan mastlik darajasini aniqlashning quyidagi asosiy etaplari mavjud:
1)
ishning holati haqidagi taxminiy ma’lumotlarni o’rganish;
2)
ko’zdan kechiriluvchini so’roq qilish;
3)
alkogolga taxminiy sinama o’tkazish;
4)
ko’zdan kechiriluvchini ob’ektiv tekshirish;
406

---

5)
xulosa tuzish.
Taxminiy ma’lumotlarni o’rganishda faqat rasmiy manbalar (hujjatlar, 
mansabdor shaxsning xabarlari) e’tiborga olinadi. Ko’pincha ishning holati 
ekspertiza uchun ko’zdan kechiriluvchi shaxs to’g’risida vrachga xabar etkaziladi. 
Bunda intizomni buzilish xarakteri, vaqti, qaysi belgilar mastlik holati borligiga 
shubha to’g’dirishi, tekshirilgunga qadar u qancha vaqt ichida spirtli ichimlik 
ichmaganligini aniqlashga to’g’ri keladi.